EU context
Dit concept wordt sinds veel gebruikt 2010 als indicator bij de ontwikkeling van jeugdgerelateerd beleid voor inzetbaarheid, onderwijs, opleiding en sociale inclusie binnen de 28 EU-lidstaten.
De eerste keer dat gericht werd verwezen naar NEET-jongeren binnen Europese beleidsdiscussies was in het kader van het Europa 2020-vlaggenschipinitiatief "Jeugd in beweging". Waar deze term aanvankelijk de leeftijdsgroep tussen de 15 en 24 jaar betrof, is deze bovengrens later verruimd tot en met 29 jaar. Tegenwoordig is dit concept doorgedrongen tot de kern van de beleidsdiscussies op EU-niveau. Van de bevolking met een leeftijd tussen de 15 en 29 jaar gaat het thans in 14,2% van de gevallen om NEET-jongeren.
Het voorstel van de Europese Commissie aan de Raad van de Europese Unie om binnen alle lidstaten een jongerengarantie te implementeren is per april 2013 aangenomen. Een uitdrukkelijke beleidsdoelstelling van de jongerengarantie is om het aantal NEET-jongeren terug te dringen. Het oogmerk van dit initiatief is om alle jongeren tussen de 15 en 24 jaar een goede werkvoorziening, vervolgopleiding, stage- of leerlingplaats te bieden binnen vier maanden na ontslag of formeel afstuderen. Mede door de invoering van de jongerengarantie in de lidstaten via het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief is het aantal NEET-jongeren geslonken en is de situatie op de werkvloer verbeterd.
Op 7 december 2016 ontplooide de Europese Commissie een nieuw initiatief, Investeren in de jongeren van Europa, om jongeren met hernieuwde kracht te ondersteunen. Aangezien de jongerengarantie tot nog toe een gunstige invloed heeft gehad, is de Commissie voornemens nog meer jongeren te bereiken door de beschikbare financiën voor het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief tot 2020 verder uit te breiden.
Het werk van Eurofound
Door de implementatie van de jongerengarantie is het aantal NEET-jongeren tussen de 15 en 29 jaar licht afgenomen, van circa 14 miljoen op het dieptepunt van de crisis tot 12,5 miljoen in 2016 (14,2%). Onderzoek door Eurofound geeft echter aan dat de aanzienlijke schade aan de Europese economieën door zowel uitkeringen als misgelopen inkomsten en belastingen in 2015 naar schatting rond de 142 miljard EUR per jaar bedroeg. Deze situatie trekt een zware wissel op de economische en maatschappelijke ontwikkeling van de EU.
Belangrijkste bijdragen
Eurofound heeft tot op heden baanbrekend en uitgebreid onderzoek verricht naar NEET-jongeren (zie de onderstaande publicaties), waaronder:
- de eerste vergelijkende analyse van NEET-jongeren in Europa;
- een uitleg van het begrip "NEET-jongeren";
- een schatting van de economische kosten van NEET-jongeren;
- een studie naar de maatschappelijke gevolgen voor NEET-jongeren;
- een raming van de risicofactoren om in de NEET-groep terecht te komen;
- een onderzoek naar de effectiviteit van re-integratiebeleid voor NEET-jongeren;
- een evaluatie van de implementatie van de jongerengarantie.
Samenstelling van de NEET-groep
Eurofound heeft binnen dit onderzoek getracht de diversiteit van NEET-jongeren te ontrafelen. Op basis van de nieuwste studie naar de samenstelling van deze groep tekent zich een classificatie in zeven deelgroepen af, waarmee de diversiteit van de NEET-jongeren beter kan worden begrepen. Dit onderzoek heeft tot doel het begrip "NEET-jongeren" bij beleidsmakers te verduidelijken en het opstellen van adequate steunmaatregelen te vergemakkelijken om zo een breed scala aan behoeften te vervullen. Elke deelgroep bestaat uit kwetsbare en niet-kwetsbare jongeren die al dan niet vrijwillig geen menselijk kapitaal vergaren via de officiële kanalen.
Overige onderzoeksthema's
Naast de bovengenoemde studie heeft Eurofound de afgelopen jaren nog meer thema's geanalyseerd (zie de onderstaande publicaties), waaronder:
- kenmerken en waarden van ondernemerschap onder jongeren;
- manieren om het "ontbrekende midden" te bereiken – jongeren uit het secundair onderwijs die niet de academische route naar het hoger onderwijs nemen;
- sociale inclusie van jongeren;
- doorstroming van jongeren naar de arbeidsmarkt;
- toename van tijdelijk werk en de toegang tot sociale bescherming onder jongeren;
- arbeidsomstandigheden voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt;
- recente beleidsontwikkelingen omtrent NEET-jongeren.
Zie de onderstaande lijst van publicaties.
Uitgelicht: De diversiteit van NEET-jongeren ontdekken
4 juli 2016 - Als opvolger van het Eurofound-rapport NEET's – Jongeren die geen werk hebben (2012) onderzoekt dit verslag de samenstelling van de NEET-groep aan de hand van een voorstel om hierin zeven deelgroepen te onderscheiden, op basis van gegevens uit de arbeidskrachtenenquête van de EU (2013). Met behulp van deze deelgroepen is een betere analyse mogelijk van de wijze waarop beleid, sociaal klimaat en het gestaag aantrekken van de banenmarkt invloed hebben gehad op de NEET-groep in de 28 EU-lidstaten. De deelgroepen maken duidelijk hoe bepaalde kwesties moeten worden aangepakt, zoals de 22% van de NEET-jongeren tussen de 15 en 24 jaar die langdurig werkloos zijn. Tevens biedt de beschikbaarheid van 28 landenprofielen voor de samenstelling van NEET's een momentopname van de NEET-groep per lidstaat. De profielen richten zich op de trends in jeugdwerkloosheid en aantallen NEET-jongeren, de diversiteit van de NEET-groep en het risico op sociale uitsluiting dat deze jongeren lopen.
De diversiteit van NEET-jongeren ontdekken
Infographic over NEET-jongeren
