Φορείς και ιδρύματα στην Ουγγαρία

Μετά τη διάλυση του Υπουργείου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (Innovációs és Technológiai Minisztérium, ITM) στα τέλη του 2022, οι βασικές δημόσιες αρχές που ρυθμίζουν τον εργασιακό βίο ήταν η Κρατική Γραμματεία Πολιτικής Απασχόλησης στο πλαίσιο του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης (Gazdaságfejlesztési Minisztérium, GFM), από την 1η Ιανουαρίου 2024 μετονομάστηκε σε Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας (Nemzetgazdasági Minisztérium, NGM), η Αναπληρώτρια Υφυπουργός Επαγγελματικής Κατάρτισης του Υπουργείου Πολιτισμού και Καινοτομίας (Kulturális és Innovációs Minisztérium, KIM) και η Αναπληρώτρια Υφυπουργός Δημοσίων Έργων και Διαχείρισης Υδάτων του Υπουργείου Εσωτερικών (Belügyminisztérium, BM).

Επί του παρόντος, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει τη γενική ευθύνη για την πολιτική και τη στρατηγική για την απασχόληση και την αγορά εργασίας. Καταρτίζει τα νομοσχέδια που αφορούν τον κόσμο της εργασίας εν γένει (συμπεριλαμβανομένης της εργατικής νομοθεσίας και του νομικού πλαισίου για τις εργασιακές σχέσεις και τον κοινωνικό διάλογο). Εκπροσωπεί την κυβέρνηση στον εθνικό τριμερή και πολυμερή διάλογο. Επιπλέον, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας έχει το δικαίωμα να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων σε οικονομικούς τομείς, εφόσον ζητηθεί από τομεακές επιτροπές κοινωνικού διαλόγου (ágazati párbeszéd bizottság) (βλ. νόμο LXXIV του 2009, άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β)).

Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει συγκεκριμένο ρόλο στον καθορισμό του νομικού και οικονομικού πλαισίου για τα προγράμματα δημοσίων έργων και στη διαχείρισή τους μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα θέματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Επαγγελματικής Υγιεινής και Επαγγελματικής Υγείας του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Υγείας (Munkahigiénés és Foglalkozás-egészségügyi Főosztály, Országos Közegészségügyi Intézet), η οποία εποπτεύεται από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Τα διοικητικά και εργατικά δικαστήρια ήταν πρωτοβάθμια δικαστήρια έως ότου καταργήθηκαν στις 31 Μαρτίου 2020 με τον νόμο CXXVII του 2019. Οι γενικοί διάδοχοι είναι τα δικαστήρια που έχουν την ίδια κατά τόπον αρμοδιότητα με εκείνα των εργατοδικείων. Μια εναλλακτική οδός επίλυσης διαφορών παρέχεται από την Υπηρεσία Διαβούλευσης και Επίλυσης Εργατικών Διαφορών (Munkaügyi Tanácsadó és Vitarendező Szolgálat, MTVSZ) από το 2016. Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του – την Υπηρεσία Εργατικής Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης (Munkaügyi Közvetítői és Döntőbírói Szolgálat) – το MTVSZ υιοθετεί την προσέγγιση του εργατικού δικαίου ως κυρίαρχη προσέγγιση και η πιο εξέχουσα διαδικασία είναι η παροχή συμβουλών. Το MTVSZ είναι οργανωμένο σε περιφερειακό επίπεδο, με ισχυρή τοπική παρουσία.

Η Εθνική Υπηρεσία Απασχόλησης (Nemzeti Foglalkoztatási Szolgálat) εποπτεύεται επί του παρόντος από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, όπως και ο τομέας της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας (ΕΑΥ). Τα τμήματα απασχόλησης των κυβερνητικών γραφείων σε επίπεδο κομητείας (και Βουδαπέστης) λειτουργούν ένα δίκτυο γραφείων απασχόλησης σε κυβερνητικά γραφεία σε επίπεδο περιφέρειας. Επιπλέον, τα τμήματα εργασίας και ΕΑΥ του κυβερνητικού γραφείου της Βουδαπέστης και τα κυβερνητικά γραφεία σε επίπεδο χώρας λειτουργούν ως επιθεωρήσεις ΕΑΥ.

Η αντιπροσωπευτικότητα των κοινωνικών εταίρων σε εθνικό επίπεδο δεν ενσωματώνεται ρητά στην ουγγρική νομοθεσία. Ωστόσο, ο νόμος για το κύριο εθνικό όργανο διαλόγου με την κοινωνία, το Εθνικό Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο (Nemzeti Gazdasági és Társadalmi Tanács, NGTT), καθορίζει λεπτομερή κριτήρια για τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην NGTT. Αυτό θεωρείται ευρέως ότι λειτουργεί ως μορφή κριτηρίων αντιπροσωπευτικότητας σε εθνικό επίπεδο.

Η NGTT ιδρύθηκε με τον νόμο XCIII του 2011. Τα μέλη της NGTT (από το 2020) περιλαμβάνουν 6 συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες και 14 οργανώσεις εργοδοτών. Άλλα μέλη αναφέρονται στους σχετικούς πίνακες παρακάτω και εκπροσωπούν τα εθνικά επιμελητήρια, τα ξένα επιμελητήρια που λειτουργούν στην Ουγγαρία, ειδικούς επιστήμονες, εκπροσώπους τέχνης και παραδοσιακές εκκλησίες. Η NGTT δεν μπορεί να θεωρηθεί όργανο κοινωνικού διαλόγου· Αντίθετα, είναι περισσότερο ένα συμβολικό συμβουλευτικό όργανο διαλόγου των πολιτών χωρίς καμία διαπραγματευτική λειτουργία.

Οι συνδικαλιστικές και εργοδοτικές συνομοσπονδίες καλούνται να συμμετάσχουν στο NGTT (σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 8 του νόμου XCIII του 2011) εάν πληρούν το ακόλουθο σύνολο κριτηρίων.

Οι συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες καλούνται εφόσον:

• οργανώσεις μέλη σε τουλάχιστον 4 οικονομικούς τομείς και τουλάχιστον 12 υποτομείς

• οργανώσεις μέλη σε τουλάχιστον 8 κομητείες (ή οργανώσεις μέλη με περιφερειακές οργανώσεις)

• οργανώσεις σε επίπεδο εταιρείας που λειτουργούν σε τουλάχιστον 150 εργοδότες

Οι συνομοσπονδίες εργοδοτών καλούνται εφόσον:

• οργανώσεις μέλη σε τουλάχιστον 2 οικονομικούς τομείς και τουλάχιστον 6 υποτομείς

• οργανώσεις μέλη σε τουλάχιστον 10 κομητείες

• συνδεδεμένα μέλη ή οργανώσεις-μέλη που εκπροσωπούν τουλάχιστον 1.000 εταιρείες ή εταιρείες που απασχολούν συνολικά 100.000 εργαζομένους

Στο κύριο τριμερές όργανο κοινωνικού διαλόγου, το μόνιμο συμβουλευτικό φόρουμ του ιδιωτικού τομέα και της κυβέρνησης (Versenyszféra és a Kormány Állandó Konzultációs Fóruma, VKF), δεν εφαρμόζονται κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας. Το VKF βασίζεται σε συμφωνία που δεν αναφέρεται στην αντιπροσωπευτικότητα, αλλά παρέχει κατάλογο των εμπλεκόμενων κοινωνικών εταίρων, βάσει της αμοιβαίας αναγνώρισης των μερών. Τρεις συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες – η Δημοκρατική Ένωση Ανεξάρτητων Συνδικάτων (Független Szakszervezetek Demokratikus Ligája, LIGA), η Εθνική Συνομοσπονδία Εργατικών Συμβουλίων (Munkástanácsok Országos Szövetsége, Munkástanácsok) και η Ουγγρική Συνομοσπονδία Συνδικάτων (Magyar Szakszervezeti Szövetség, MASZSZ) – και τρεις οργανώσεις εργοδοτών – η Ουγγρική Ομοσπονδία Συνεταιριστικών Εταιρειών Καταναλωτών και Εμπορικών Ενώσεων (Általános Fogyasztási Szövetkezetek és Kereskedelmi Társaságok Országos Szövetsége, ÁFEOSZ), η Συνομοσπονδία Ούγγρων Εργοδοτών και Βιομηχάνων (Munkaadók és Gyáriparosok Országos Szövetsége, MGYOSZ) και η Εθνική Ένωση Επιχειρηματιών και Εργοδοτών (Vállalkozók és Munkáltatók Országos Szövetsége, VOSZ) – συμμετέχουν στο VKF, τα οποία είναι επίσης μέλη του NGTT.

Σχετικά με τη συνδικαλιστική εκπροσώπηση

Σύμφωνα με τον εργατικό κώδικα (νόμος I του 2012), κάθε εργαζόμενος έχει το δικαίωμα να προσχωρήσει –ή να μην προσχωρήσει– σε συνδικαλιστική οργάνωση προκειμένου να προωθήσει τα οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντά του (άρθρο 231). Οι λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τον τρόπο άσκησης αυτού του δικαιώματος καθορίζονται στον νόμο CLXXV του 2011 σχετικά με το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, στον νόμο CLXXXI του 2011 σχετικά με τις διοικητικές διαδικασίες και στον Αστικό Κώδικα (νόμος V του 2013). Οι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα έχουν επίσης το δικαίωμα να οργανώνονται, αλλά το δικαίωμά τους στις συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι περιορισμένο (για τους δημόσιους υπαλλήλους) ή απουσιάζει (για τους δημόσιους υπαλλήλους στη δημόσια διοίκηση).

Το ποσοστό συνδικαλιστικής οργάνωσης στην Ουγγαρία είναι περίπου 7,4 % (από το 1ο τρίμηνο του 2020). Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις στο χώρο εργασίας συνδέονται με διάφορες τομεακές ή περιφερειακές ομοσπονδίες και, μέσω αυτών των ομοσπονδιών (ή μερικές φορές άμεσα), συνδέονται με έξι εθνικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες. Ο πλουραλισμός απαντάται επίσης στους χώρους εργασίας.

Ο νέος εργατικός κώδικας τροποποίησε τους κανόνες του συλλογικού εργατικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων τροποποιήσεων του δικαιώματος συλλογικών διαπραγματεύσεων σε εταιρικό και ανώτερο επίπεδο.

Ο νέος εργατικός κώδικας παρέχει επίσης στα συμβούλια εργαζομένων το δικαίωμα να διαπραγματεύονται και να συμφωνούν σχετικά με τους όρους εργασίας (εκτός από τους μισθούς ή τα μισθολογικά ζητήματα) εάν ο εργοδότης δεν έχει ακόμη συνάψει συλλογική σύμβαση ή εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση επιλέξιμη να συνάψει συλλογική σύμβαση (άρθρο 268 παράγραφος 1). Μια συμφωνία που συνάπτεται κατ' αυτόν τον τρόπο ονομάζεται συμφωνία για τα εργοστάσια (üzemi megállapodás). Ωστόσο, μια επιχειρησιακή συμφωνία με αυτό το ευρύτερο περιεχόμενο δεν θεωρείται συλλογική σύμβαση και υπερβαίνει το πεδίο εφαρμογής της υποχρεωτικής υποβολής εκθέσεων, παρόλο που τα μέρη μπορούν να διαπραγματευτούν μέρος του περιεχομένου με τον ίδιο τρόπο που θα διαπραγματεύονταν εάν υπήρχαν συλλογικές διαπραγματεύσεις (για παράδειγμα, τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν για μεγαλύτερη περίοδο αναφοράς του χρόνου εργασίας ή περισσότερες ετήσιες υπερωρίες). Δεδομένου ότι δεν υπάρχει υποχρέωση αναφοράς των συμφωνιών για τις εγκαταστάσεις στις αρχές, δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό και το περιεχόμενο αυτού του είδους συμφωνιών.

Συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και συνδικαλιστική πυκνότητα, 2010–2021

Σημειώσεις: * Ποσοστό εργαζομένων που είναι μέλη συνδικαλιστικής οργάνωσης. ** Η συμμετοχή των εργαζομένων σε συνδικαλιστική οργάνωση προκύπτει από το σύνολο των μελών της συνδικαλιστικής οργάνωσης και προσαρμόζεται, εάν είναι απαραίτητο, για τα μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων εκτός του ενεργού, εξαρτώμενου και απασχολούμενου εργατικού δυναμικού (δηλ. συνταξιούχοι, αυτοαπασχολούμενοι, φοιτητές και άνεργοι). μ.δ., μη διαθέσιμο.

Κύριες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες και ομοσπονδίες

Υπάρχουν πέντε συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες σε εθνικό επίπεδο που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) και μία συνδικαλιστική συνομοσπονδία σε εθνικό επίπεδο που δεν είναι συνδεδεμένη με την CES.

Παλαιότερα –με εξαίρεση έναν– όλοι ενεργούσαν από την πλευρά των εργαζομένων του OÉT. Από το 2011, πέντε από αυτούς είναι μέλη του πολυμερούς φόρουμ διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών, του NGTT, και ο έκτος έγινε μέλος το 2016. Το 2011, η Έβδομη Συνομοσπονδία σχηματίστηκε από τη συγχώνευση των συνδικάτων υγειονομικής περίθαλψης, της Δημοκρατικής Συνδικαλιστικής Ένωσης Ούγγρων Εργαζομένων, Υγειονομικών και Κοινωνικών Λειτουργών (Magyarországi Munkavállalók Szociális és Egészségügyi Ágazatban Dolgozók Demokratikus Szakszervezete, MSZ EDDSZ) και της Ένωσης Υγειονομικών και Κοινωνικών Λειτουργών της Ουγγαρίας, της συνδικαλιστικής οργάνωσης του νοσοκομείου της κομητείας Veszprém (Magyarországi Dolgozók Egészségügyi és Szociális Szakszervezete, MDESZSZ), και αργότερα έγινε δεκτή ως μέλος της NGTT. Ταυτόχρονα, μόνο η LIGA, η Munkástanácsok και η MASZSZ συμμετέχουν στο VKF, τον τριμερή εθνικό φορέα για τον ιδιωτικό τομέα.

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ουγγρικών Συνδικάτων (Magyar Szakszervezetek Országos Szövetsége, MSZOSZ) – η οποία έχει πλέον ενσωματωθεί στο MASZSZ – ήταν η μεγαλύτερη εθνική οργάνωση από άποψη αριθμού μελών. Το 2020, είχε 104.000 ενεργά μέλη και περίπου 150.000 μέλη σε άλλες κατηγορίες, όπως συνταξιούχοι και μαθητευόμενοι. Η LIGA έρχεται δεύτερη.

Κύριες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες και ομοσπονδίες

Από το 2013, ορισμένες από τις εθνικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες συγχωνεύονται ανταποκρινόμενες στις επιπτώσεις του νέου εργατικού κώδικα, στη μείωση του κοινωνικού διαλόγου εν γένει, στο δυσμενές πολιτικό κλίμα και στη μακροχρόνια ανάγκη ένταξης. Η Συμμαχία Αυτόνομων Συνδικάτων (Autonóm Szakszervezeti Szövetség, ASZSZ), το Φόρουμ Συνδικαλιστικής Συνεργασίας (Szakszervezetek Együttműködési Fóruma, SZEF) και το MSZOSZ ανακοίνωσαν την ενσωμάτωσή τους την 1η Μαΐου 2013, αλλά αργότερα το SZEF υπαναχώρησε. Το 2014, ASZSZ και MSZOSZ συγχωνεύθηκαν ως MASZSZ, δημιουργώντας ουσιαστικά τη μεγαλύτερη συνομοσπονδία της χώρας.

Οι εθνικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες δεν συμμετέχουν άμεσα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις με την παραδοσιακή έννοια, δηλαδή με διμερή τρόπο, αλλά συμμετέχουν σε τριμερείς διαπραγματεύσεις σχετικά με τις συστάσεις για τον κατώτατο μισθό και τους μισθούς στο πλαίσιο του VKF.

Σχετικά με την εκπροσώπηση των εργοδοτών

Η συμμετοχή σε οργανώσεις εργοδοτών είναι εθελοντική.

Εννέα οργανώσεις εργοδοτών διαδραμάτισαν ρόλο σε εθνικό επίπεδο – ήταν επίσης μέλη της εργοδοτικής πλευράς του πρώην OÉT. Για ιστορικούς λόγους, ορισμένες από αυτές είναι στην πραγματικότητα τομεακές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται τόσο σε εθνικό όσο και σε τομεακό επίπεδο.

Η κατάργηση του OÉT δημιούργησε μια σοβαρή πρόκληση για τις οργανώσεις εργοδοτών, καθώς, για πολλές από αυτές, η κύρια λειτουργία του φορέα ήταν να συμμετέχει στον εθνικό κοινωνικό διάλογο, και διέθετε την εμπειρογνωμοσύνη, το προσωπικό και την υποδομή για να το πράξει. Επιπλέον, η ιδιότητα του μέλους του OÉT παρείχε έναν πρόσθετο λόγο για τα μέλη να προσχωρήσουν στη συγκεκριμένη εργοδοτική οργάνωση. Όπως και οι συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες, μόνο τρεις εθνικές συνομοσπονδίες εργοδοτών (βλέπε κατωτέρω) είναι μέλη του VKF, ενώ και οι εννέα εθνικές οργανώσεις εργοδοτών και πέντε άλλες εργοδοτικές οργανώσεις συμμετέχουν στο NGTT.

Από την 1η Ιανουαρίου 2012, οι εταιρείες και οι επιχειρηματίες υποχρεούνται να εγγραφούν στο σχετικό οικονομικό επιμελητήριο για να συμμορφωθούν με τον νόμο CXXI του 1999 (όπως τροποποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2011). Αυτή η υποχρεωτική εγγραφή κοστίζει ετήσιο τέλος εγγραφής ύψους 5.000 HUF (περίπου 16 ευρώ), αλλά δεν παρέχει τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με εκείνα των τακτικών μελών των επιμελητηρίων. Οι οργανώσεις εργοδοτών ήταν εχθρικές προς την ιδέα της υποχρεωτικής εγγραφής, καθώς δεν παρέχει στις εταιρείες κανένα όφελος και θα μπορούσε απλώς να θεωρηθεί ως φόρος. Αποδυναμώνει την προθυμία των εταιρειών να ενταχθούν σε οργανώσεις εργοδοτών, οι οποίες βασίζονται στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι.

Πυκνότητα οργάνωσης εργοδοτών, 2012–2020

Σημείωση: * Ποσοστό εργαζομένων που εργάζονται σε εγκατάσταση που είναι μέλος οποιασδήποτε εργοδοτικής οργάνωσης που συμμετέχει σε συλλογικές διαπραγματεύσεις. μ.δ., μη διαθέσιμο.

Κύριες οργανώσεις εργοδοτών

Οι δύο σημαντικότερες οργανώσεις εργοδοτών είναι η MGYOSZ και η VOSZ στον ιδιωτικό τομέα. Μαζί με την ÁFEOSZ, είναι μέλη του VKF. Αυτές οι τρεις οργανώσεις εργοδοτών κατάφεραν να διατηρήσουν το ρόλο τους στις διαβουλεύσεις και τις διαπραγματεύσεις σε εθνικό επίπεδο, ενώ άλλες οργανώσεις εργοδοτών τείνουν να ενισχύουν τη δραστηριότητά τους στον τομεακό κοινωνικό διάλογο ή αναγκάζονται να αναζητήσουν διαφορετικούς τρόπους προσαρμογής στην τροποποιημένη δομή του κοινωνικού διαλόγου.

Κύριες οργανώσεις εργοδοτών και συνομοσπονδίες

Σημείωση: ΜΜΕ, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Από το 2012, το μόνο φόρουμ τριμερούς διαλόγου σε εθνικό επίπεδο είναι το VKF. Δεν μπορεί να θεωρηθεί υποκατάστατο του OÉT (το οποίο έπαψε να υπάρχει το 2011), καθώς η λειτουργία του VKF δεν ρυθμίζεται από το νόμο και οι σύνοδοί του οργανώνονται σε ad hoc βάση, χωρίς ετήσια ημερήσια διάταξη και με τρόπο που δεν επιτρέπει στα κόμματα να διεξάγουν βαθιές συζητήσεις. Οι συνεδριάσεις της δεν είναι συνήθως ανοικτές στο κοινό. Οι ετήσιες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις σχετικά με τους εθνικούς κατώτατους μισθούς και τις συστάσεις για τους μισθούς, καθώς και σχετικά με τις επακόλουθες συμφωνίες, αποτέλεσαν πρόσφατα τα μόνα σταθερά θέματα τριμερούς διαλόγου σε εθνικό επίπεδο.

Η NGTT είναι ένα πολυμερές φόρουμ διαβούλευσης για ένα ευρύ φάσμα κοινωνικοοικονομικών θεμάτων με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού φορέων. Δεν μπορεί να θεωρηθεί όργανο κοινωνικού διαλόγου· Πρόκειται για ένα συμβολικό συμβουλευτικό όργανο διαλόγου των πολιτών, χωρίς καμία διαπραγματευτική λειτουργία. Αυτή η ρύθμιση δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια.

Οι τομεακές επιτροπές κοινωνικού διαλόγου (εκ των οποίων υπήρχαν 18 τον Ιανουάριο του 2023, καθώς και 24 υποτομεακές επιτροπές διαλόγου χαμηλότερου επιπέδου) υπάρχουν από το 2004. Θεσπίστηκαν για να διευκολύνουν τον κλαδικό διάλογο εν γένει, συμπεριλαμβανομένων των κλαδικών συλλογικών διαπραγματεύσεων, αν και οι κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί πλήρως στο σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων. Οι τομεακές επιτροπές κοινωνικού διαλόγου διέπονται από τη νομοθεσία (νόμος LXXIV του 2009), η οποία ρυθμίζει τη λειτουργία του τομεακού και μεσαίου επιπέδου κοινωνικού διαλόγου. Η νομοθεσία ορίζει επίσης λεπτομερώς τα κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας σε τομεακό επίπεδο. Κατά την κατάρτιση του νέου εργατικού κώδικα, οι νομοθέτες είχαν τη ρητή πρόθεση να προωθήσουν τη διαπραγματευτική δραστηριότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων και να μετατοπίσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις από το παραδοσιακό επίπεδο (επίπεδο επιχείρησης) στο τομεακό επίπεδο. Μέχρι στιγμής, ο νέος κώδικας δεν έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων.

Κύρια τριμερή και διμερή όργανα

Συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμβούλια εργαζομένων συνυπάρχουν στους χώρους εργασίας της Ουγγαρίας. Οι ρόλοι, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους, καθώς και η σχέση τους με τη διοίκηση/τους εργοδότες, ρυθμίζονται από τον Εργατικό Κώδικα (νόμος I του 2012), δηλαδή το μέρος 3 για τις εργασιακές σχέσεις.

Ρόλοι, δικαιώματα και υποχρεώσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των επιτροπών επιχείρησης

Ο νέος εργατικός κώδικας (νόμος I του 2012) εισήγαγε συγκεκριμένες τροποποιήσεις σε σχέση με τις εργασιακές σχέσεις στους χώρους εργασίας. Τα βασικά σημεία είναι τα εξής.

• Πριν από το 2012, η συνδικαλιστική εκπροσώπηση σε επίπεδο επιχείρησης εξαρτιόταν από τον αριθμό των μελών τους που εκλέγονταν στο συμβούλιο εργαζομένων. Στον νέο εργατικό κώδικα, ο κανόνας αυτός αντικαταστάθηκε από ένα όριο 10% (εάν το 10% του συνολικού αριθμού των εργαζομένων στον εργοδότη είναι μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων) που καθορίζεται σε σχέση με το δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης.

• Εάν δεν υπάρχει «αντιπροσωπευτική» συνδικαλιστική οργάνωση στον εργοδότη (δηλαδή συνδικαλιστική οργάνωση εξουσιοδοτημένη να διαπραγματεύεται συλλογικά) και δεν ισχύει συλλογική σύμβαση, το συμβούλιο επιχείρησης έχει το δικαίωμα να συνάψει σύμβαση εργοστασίου με τον εργοδότη, η οποία ρυθμίζει τους όρους εργασίας (εκτός από τους μισθούς).

• Τα συμβούλια εργαζομένων έχουν καθήκοντα «επιθεώρησης» και έχουν το δικαίωμα να παρακολουθούν τη νόμιμη λειτουργία του εργοδότη· Ωστόσο, μόνο μια συνδικαλιστική οργάνωση έχει το δικαίωμα να εκπροσωπεί τους εργαζομένους σε καταγγελίες για παρανομία ή άλλες διαφορές.

• Ο εργοδότης έχει υποχρεώσεις ενημέρωσης και διαβούλευσης μόνο έναντι ενός συμβουλίου επιχείρησης (σύμφωνα με την προηγούμενη νομοθεσία, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις σε επίπεδο επιχείρησης είχαν επίσης αυτό το δικαίωμα).

Κανονισμός, σύνθεση και αρμοδιότητες των οργάνων