Προφίλ χώρας επαγγελματικής ζωής για τη Σλοβενία
Το προφίλ αυτό περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά της επαγγελματικής ζωής στη Σλοβενία. Στόχος του είναι να παράσχει τις σχετικές βασικές πληροφορίες σχετικά με τις δομές, τους θεσμούς και τους σχετικούς κανονισμούς που αφορούν την επαγγελματική ζωή.
Αυτό περιλαμβάνει δείκτες, δεδομένα και ρυθμιστικά συστήματα σχετικά με τις ακόλουθες πτυχές: φορείς και θεσμικά όργανα, συλλογικές και ατομικές εργασιακές σχέσεις, υγεία και ευημερία, αμοιβές, χρόνος εργασίας, δεξιότητες και κατάρτιση, ισότητα και απαγόρευση των διακρίσεων στην εργασία. Τα προφίλ επικαιροποιούνται συστηματικά ανά διετία.
Δεν υπάρχουν εθνικά στοιχεία (επίσημα ή ανεπίσημα) για τις απεργίες στη Σλοβενία. Οι κύριοι λόγοι για συλλογική δράση ήταν οι περικοπές μισθών και οι καθυστερούμενες μισθολογικές οφειλές. Οι μηχανισμοί επίλυσης συλλογικών διαφορών περιλαμβάνονται στις συλλογικές συμβάσεις. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με τη χρήση τους.
Το δικαίωμα απεργίας ρυθμίζεται από τον νόμο περί απεργίας (Zakon o stavki, Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, αρ. 23/1991). Ο νόμος αυτός ορίζει την απεργία ως οργανωμένη στάση εργασίας των εργαζομένων με σκοπό την άσκηση οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και συμφερόντων που απορρέουν από την εργασία. Οι εργαζόμενοι μπορούν ελεύθερα να αποφασίσουν να συμμετάσχουν σε απεργία. Ο νόμος περί απεργίας ορίζει ότι μια απεργία μπορεί να οργανωθεί σε μια εταιρεία ή άλλο οργανισμό, σε ένα μέρος ενός οργανισμού, σε έναν κλάδο της οικονομίας ή ως γενική απεργία.
Το δικαίωμα απεργίας για τους εργαζόμενους σε οργανώσεις που εκτελούν δραστηριότητες ιδιαίτερης σημασίας για τη στρατιωτική άμυνα μπορεί να ασκηθεί μόνο υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: παροχή ελάχιστου επιπέδου εργασίας που εγγυάται την ασφάλεια των ανθρώπων και της περιουσίας ή αποτελεί αναντικατάστατη κατάσταση για τη ζωή και την εργασία των πολιτών ή για τη λειτουργία άλλων οργανώσεων· ή για τη διασφάλιση της εκτέλεσης των διεθνών καθηκόντων της Σλοβενίας.
Οι εργαζόμενοι που συμμετέχουν σε απεργία διατηρούν τα βασικά τους δικαιώματα από τη σχέση εργασίας τους, εκτός από το δικαίωμα αμοιβής. Διατηρούν τα δικαιώματά τους σε ασφάλιση σύνταξης και αναπηρίας σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς. Χρηματική αποζημίωση κατά τη διάρκεια απεργίας μπορεί να χορηγηθεί εφόσον αυτό προβλέπεται από συλλογική σύμβαση ή γενικό νομικό έγγραφο (βλ. Eurofound, 2002).
Εξελίξεις στις απεργιακές κινητοποιήσεις, 2013–2019
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | Source | |
| Working days lost per 1,000 employees | 14.9 | n.a. | Labour Force Survey 2012 | |||||
| Percentage of establishments experiencing strikes | n.a. | 16% of establishments in the private sector | n.a. | n.a. | n.a. | n.a. | 1% of establishments in industry | European Company Survey 2019 |
Σημείωση: μ.δ., μη διαθέσιμο.
Μηχανισμοί συλλογικής επίλυσης διαφορών
Το άρθρο 18 του νόμου περί συλλογικών συμβάσεων ορίζει ότι:
Οι συλλογικές εργατικές διαφορές επιλύονται ειρηνικά μέσω διαπραγματεύσεων, διαμεσολάβησης και διαιτησίας και σύμφωνα με τον νόμο περί εργατοδικείων και δικαστηρίων κοινωνικών ασφαλίσεων (Zakon o delovnih in socialnih sodiščih, Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, αριθ. 2/04 και 61/04) ενώπιον του αρμόδιου εργατοδικείου
οι διαφορές επιλύονται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, εάν δεν έχει καθοριστεί διαδικασία επίλυσης διαφορών στην εφαρμοστέα συλλογική σύμβαση
Ο νόμος περί συλλογικών συμβάσεων κάνει διάκριση μεταξύ των διαδικασιών για την επίλυση διαφορών συμφερόντων μέσω διαμεσολάβησης ή διαιτησίας και εκείνων για την ειρηνική επίλυση διαφορών σχετικά με δικαιώματα.
Το άρθρο 87 (σχετικά με την επίλυση συλλογικών διαφορών) της συλλογικής σύμβασης για τον τομέα του λιανικού εμπορίου ορίζει ότι τα μέρη της συμφωνίας συμφωνούν ότι οι συλλογικές διαφορές πρέπει να επιλύονται σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται από το νόμο περί συλλογικών συμβάσεων.
Από το 2010, ο κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούμενος μηχανισμός επίλυσης διαφορών είναι η διαμεσολάβηση· Πριν από τότε, ήταν διαιτησία. Όλοι οι μηχανισμοί συλλογικής επίλυσης διαφορών θεσπίζονται εθελοντικά. Σε μια ποιοτική μελέτη των Stanojević και Kanjuo Mrčela (2014), εκπρόσωπος των εργοδοτών στη βιοτεχνία και την επιχειρηματικότητα ανέφερε την εισαγωγή της διαμεσολάβησης ως μέσου επίλυσης διαφορών στη συλλογική τους σύμβαση.
Ατομικοί μηχανισμοί επίλυσης διαφορών
Το άρθρο 5 του νόμου περί εργατοδικείων και δικαστηρίων κοινωνικών ασφαλίσεων ορίζει ότι το εργατοδικείο είναι αρμόδιο να αποφαίνεται επί ατομικών (καθώς και συλλογικών) εργατικών διαφορών. Οι πτυχές που καλύπτονται περιλαμβάνουν τις συμβάσεις εργασίας· δικαιώματα, υποχρεώσεις και ευθύνες που απορρέουν από τη σχέση εργασίας μεταξύ εργαζομένου και εργοδότη ή των νόμιμων διαδόχων τους· δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από τις σχέσεις μεταξύ εργαζομένου και χρήστριας επιχείρησης· τη διαδικασία απασχόλησης· δικαιώματα και υποχρεώσεις βιομηχανικής ιδιοκτησίας που απορρέουν από τη σχέση εργασίας· εργασία παιδιών ηλικίας κάτω των 15 ετών · εργασία μαθητευομένων, μαθητών και σπουδαστών· Υποτροφίες; εθελοντική μαθητεία· και άλλα θέματα που καθορίζονται από το νόμο.
Χρήση εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών
Δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με εναλλακτικούς μηχανισμούς επίλυσης διαφορών (διαιτησία και διαμεσολάβηση).
