Il-profil tal-pajjiż tal-ħajja tax-xogħol għall-Irlanda
Dan il-profil jiddeskrivi l-karatteristiċi ewlenin tal-ħajja tax-xogħol fl-Irlanda. Għandha l-għan li tipprovdi l-informazzjoni ta' sfond rilevanti dwar l-istrutturi, l-istituzzjonijiet, l-atturi u r-regolamenti rilevanti dwar il-ħajja tax-xogħol.
Dan jinkludi indikaturi, dejta u sistemi regolatorji dwar l-aspetti li ġejjin: l-atturi u l-istituzzjonijiet, ir-relazzjonijiet kollettivi u individwali tal-impjieg, is-saħħa u l-benesseri, il-paga, il-ħin tax-xogħol, il-ħiliet u t-taħriġ, u l-ugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni fuq il-post tax-xogħol. Il-profili jiġu aġġornati b'mod sistematiku kull sentejn.
"Relazzjonijiet individwali ta' impjieg" tirreferi għar-relazzjoni bejn il-ħaddiem individwali u min iħaddmu. Din ir-relazzjoni hija ffurmata mir-regolamentazzjoni legali u mir-riżultati tan-negozjati tal-imsieħba soċjali dwar it-termini u l-kundizzjonijiet. Din it-taqsima tħares lejn il-bidu u t-tmiem tar-relazzjoni ta' impjieg u d-drittijiet u l-obbligi fl-Irlanda.
Rekwiżiti fir-rigward ta' kuntratt ta' impjieg
L-Atti dwar it-Termini tal-Impjieg (Informazzjoni) tal-1994–2012 jirrikjedu li min iħaddem jipprovdi termini u kundizzjonijiet bil-miktub għal impjegat fi żmien xahrejn mill-bidu tar-relazzjoni ta' impjieg. M'hemm l-ebda obbligu statutorju li jiġi pprovdut kuntratt ta' impjieg bil-miktub.
L-Att dwar l-Impjiegi (Dispożizzjonijiet Mixxellanji) tal-2018 jipprovdi li t-termini ewlenin tal-impjieg għandhom jiġu pprovduti lill-impjegati fi żmien ħamest ijiem minn meta jibdew ix-xogħol, inkluż l-isem u l-indirizz ta 'min iħaddimhom, ir-rata ta' paga tagħhom u s-sigħat tax-xogħol tagħhom. Jekk min iħaddem jonqos milli jispeċifika lil impjegat, bil-miktub, dawn it-termini ewlenin tal-impjieg fi żmien xahar mid-data tal-bidu tal-impjieg, min iħaddem jista' jkun soġġett għal multa sa €5,000 jew sa 12-il xahar priġunerija.
Proċeduri ta' tkeċċija u terminazzjoni
L-Att dwar l-Avviż Minimu u t-Termini tal-Impjieg, 1973, jipprovdi perjodu minimu ta' avviż ta' terminazzjoni tal-impjieg għall-impjegati skont it-tul tas-servizz tagħhom.
L-Atti dwar il-Ħlas tas-Sensja tal-1967-2012 jipprevedu obbligi statutorji fir-rigward ta' xenarji ta' sensja, bħal ħlas minimu ta' terminazzjoni ta' paga ta' ġimagħtejn għal kull sena ta' servizz, flimkien ma' paga ta' ġimgħa. Is-sensja statutorja tapplika għall-impjegati b'sentejn servizz ma' min iħaddem li għandhom aktar minn 16-il sena.
L-Atti dwar il-Protezzjoni tal-Impjiegi tal-1977-2007 jobbligaw lil min iħaddem jidħol f'perjodu ta' konsultazzjoni ta' 30 jum fir-rigward tas-sensji.
L-Att tal-2006 dwar l-Impjegati (Għoti ta' Informazzjoni u Konsultazzjoni) jirrikjedi li min iħaddem jikkonsulta mal-impjegati dwar bidliet sostanzjali fuq il-post tax-xogħol (f'kumpaniji b'50 impjegat jew aktar).
L-Att dwar it-Tkeċċijiet Inġusti tal-1977 huwa l-leġiżlazzjoni protettiva ewlenija għall-impjegati kontra tkeċċijiet inġusti.
Leave tal-ġenituri, tal-maternità u tal-paternità
L-Atti dwar il-Leave tal-Ġenituri tal-1998-2019 jipprevedu perjodu ta' leave tal-ġenituri bla ħlas għall-ġenituri; dawn jinkludu dritt limitat għal leave imħallas f'ċirkostanzi ta' mard serju tal-familja (force majeure).
L-Att dwar il-Leave u l-Benefiċċju tal-Ġenituri tal-2019 jipprovdi għal seba' ġimgħat leave tal-ġenituri mħallas fi żmien sentejn mit-twelid jew l-adozzjoni tat-tifel. L-ammonti tal-leave u l-benefiċċji se jiżdiedu għal disa' ġimgħat sal-2024, skont ir-rekwiżiti tad-Direttiva dwar il-Bilanċ tax-Xogħol u l-Ħajja.
Il-leave tal-maternità jinkludi 26 ġimgħa ta' leave imħallas, b'16-il ġimgħa oħra ta' leave bla ħlas (jiġifieri, omm tista' tieħu mill-inqas 10 xhur leave mix-xogħol wara t-twelid tat-tarbija tagħha). Il-leave tal-paternità jinkludi ġimagħtejn leave imħallas għall-missirijiet. Il-leave tal-ġenituri jinkludi seba' ġimgħat leave imħallas mhux trasferibbli li jista' jittieħed mill-ommijiet u l-missirijiet fi żmien sentejn mit-twelid/adozzjoni tat-tifel/tifla. Il-leave tal-ġenituri se jiġi estiż għal disa' ġimgħat fl-2024. Il-leave tal-ġenituri huwa leave bla ħlas li jista' jittieħed fl-ewwel 12-il sena tal-ħajja tat-tfal.
Arranġamenti statutorji tal-leave
| Maternity leave | |
| Maximum duration | Total of 42 weeks. Two weeks of leave have to be taken before the end of the week of the baby’s expected birth and four of the weeks have to be taken after the birth. |
| Reimbursement | 26 weeks’ paid leave, plus a further 16 weeks’ unpaid (if certain social insurance contribution conditions are met). |
| Who pays? | Maternity benefit is paid by the state if the worker has made sufficient social insurance contributions. Employers are not obliged to pay employees who are on maternity leave but some may do so. |
| Legal basis | 1994–2004 Maternity Protection Acts. |
| Parental leave | |
| Maximum duration | 26 weeks’ unpaid leave. Both parents have an equal and separate entitlement to 26 weeks’ unpaid parental leave per child (for a child up to the age of 12). |
| Reimbursement | Unpaid. |
| Who pays? | Unpaid. |
| Legal basis | 1998–2006 Parental Leave Acts. |
| Paternity leave | |
| Maximum duration | 7 weeks. |
| Reimbursement | A worker may qualify for paternity benefit from the Department of Social Protection if they have made sufficient pay-related social insurance contributions. |
| Who pays? | The state pays paternity benefit if the worker has made sufficient social insurance contributions. Employers are not obliged to pay employees who are on paternity leave but some may do so. |
| Legal basis | Paternity Leave and Benefit Act 2019 (as amended). |
Leave tal-mard
Il-leave tal-mard statutorju u l-paga ġew promulgati fl-2022 u introdotti fl-1 ta' Jannar 2023. It-tul ta' żmien u l-livell tal-ħlas tal-mard huma ddeterminati mir-regolamenti. Fl-2023, ġie stabbilit għal 3 ijiem fis-sena, għal 70% tal-paga normali (b'limitu massimu ta' €110 kuljum). Fl-2024, tela' għal 5 ijiem fis-sena. Fl-2025, se jkun 7 ijiem fis-sena, u fl-2026 se jiżdied għal 10 ijiem fis-sena.
L-impjegati fis-settur pubbliku għandhom aċċess għall-iskema tal-ħlas tal-mard tal-istat, deskritta fir-Regolamenti tal-2014 dwar il-Ġestjoni tas-Servizz Pubbliku (Sick Leave). Dawn ir-regolamenti jipprevedu leave tal-mard bi ħlas sħiħ għal tliet xhur, segwit minn leave b'nofs paga għal tliet xhur oħra fuq perjodu kontinwu ta' erba' snin. Fi ħdan ir-regolamenti, hemm dispożizzjoni għal protokoll ta 'mard kritiku li jippermetti lil dawk li jbatu minn mard / korriment serju (skont ċerti kriterji) biex jirċievu sitt xhur ta' paga sħiħa u sitt xhur ta 'nofs paga.
Età tal-irtirar
M'hemm l-ebda età ta' rtirar awtomatiku ġenerali fl-Irlanda. L-età tal-pensjoni tal-istat issa titħallas fl-età ta '66, u din kienet ippjanata li titla' għal 67 fl-2021 u għal 68 fl-2028 kemm għan-nisa kif ukoll għall-irġiel. Iż-żieda għal 67 ġiet sospiża, madankollu, fost reazzjoni politika qawwija. Kummissjoni ġdida tal-Pensjonijiet eżaminat varjetà ta 'kwistjonijiet dwar il-pensjonijiet tal-istat u rrakkomandat triq biex tiżdied l-età tal-pensjoni tal-istat maż-żmien. Din it-triq għadha ma ġietx adottata mill-gvern. Xi okkupazzjonijiet stabbilixxew l-etajiet tal-irtirar, bħall-Garda Síochána (60 sena) u l-pompieri. L-età minima statutorja tal-irtirar fis-settur pubbliku (għal dawk li ssieħbu mill-2004) hija ta' 65 sena (ħlief għall-Garda Síochána u l-pompieri). L-imħallfin iridu jirtiraw ta' 70 jew 72 sena, skont kemm ilhom servu.
L-Att dwar is-Superannuation tas-Servizz Pubbliku (Età tal-Irtirar) tal-2018 ġie promulgat f'Diċembru 2018. L-att jipprevedi żieda fl-età tal-irtirar obbligatorju tal-biċċa l-kbira tal-impjegati pubbliċi reklutati qabel l-1 ta' April 2004, mill-età ta' 65 għal 70 sena. Skont l-att, kwalunkwe impjegat pubbliku li ma kienx laħaq l-età tal-irtirar obbligatorju qabel is-26 ta' Diċembru 2018 għandu età tal-irtirar obbligatorja ġdida ta' 70 sena.
Il-biċċa l-kbira tal-impjegati pubbliċi reklutati qabel l-1 ta' April 2004 qabel kellhom età obbligatorja ta' 65 sena. L-impjegati pubbliċi li ġew reklutati bejn l-1 ta' April 2004 u l-31 ta' Diċembru 2012 ("parteċipanti ġodda") m'għandhom l-ebda età obbligatorja tal-irtirar u mhumiex affettwati minn din il-leġiżlazzjoni. L-impjegati pubbliċi li ġew reklutati fl-1 ta' Jannar 2013 jew wara huma membri tal-Iskema ta' Pensjoni Unika u diġà kellhom età obbligatorja tal-irtirar ta' 70 sena. Bil-promulgazzjoni tal-Att tal-2018 dwar is-Superannuation tas-Servizz Pubbliku (Età tal-Irtirar), l-ebda impjegat pubbliku, ħlief membru tal-grupp uniformi ta' akkumulazzjoni mgħaġġla, m'għandu età tal-irtirar obbligatorja ta' inqas minn 70 sena.
Il-gruppi li ġejjin mhumiex koperti:
akkumulazzjoni mgħaġġla tal-pensjonijiet uniformi: Hemm ċerti gruppi ta' impjegati fis-settur tas-servizz pubbliku li, għal raġunijiet operattivi, huma meħtieġa jirtiraw kmieni. Dan il-grupp huwa magħmul minn membri tal-Garda Síochána, membri tal-Forza tad-Difiża Permanenti, pompieri u uffiċjali tal-ħabs.
Gruppi li, skont il-konvenzjoni, m'għandhomx età obbligatorja tal-irtirar: Il-President tal-Irlanda, il-membri tal-Kmamar tal-Oireachtas jew tal-Parlament Ewropew, id-detenturi ta' karigi li jikkwalifikaw kif definiti fl-Att tal-2004 dwar is-Superannuation tas-Servizz Pubbliku (Dispożizzjonijiet Mixxellanji) (pereżempju, membri tal-gvern, ministri tal-istat, is-Ceann Comhairle, l-Avukat Ġenerali).
Membri tal-ġudikatura u oħrajn li l-età obbligatorja tal-irtirar tagħhom hija r-responsabbiltà tal-Ministru għall-Ġustizzja u l-Ugwaljanza skont il-leġiżlazzjoni tal-qorti u tal-uffiċjali tal-qorti: Dan jinkludi l-imħallfin, is-Surmast tal-Qorti Superjuri u r-reġistraturi tal-kontea.
Impjegati pubbliċi li rtiraw u ġew impjegati mill-ġdid b'kuntratt: It-termini tal-kuntratt b'terminu fiss tagħhom ikomplu japplikaw.
