Akcje zbiorowe i spory w Luksemburgu

Konstytucja Luksemburga stanowi: "Gwarantuje się swobody związków zawodowych. Prawo określa sposób korzystania z prawa do strajku". Prawo do rozpoczęcia akcji strajkowej jest uzależnione od przestrzegania wstępnych procedur pojednawczych. Każdy spór zbiorowy powstały w przedsiębiorstwie musi zostać przekazany – przed jakimkolwiek przestojem lub zaprzestaniem pracy – do Krajowego Biura Pojednawczego (Office National de Conciliation, ONC). Po wyczerpaniu procedury pojednawczej ONC sporządza memorandum, w którym określa kwestie, które nadal są sporne. Po ogłoszeniu braku postępowania pojednawczego strony w sporze mogą nadal skierować spór do arbitrażu przez przewodniczącego wyznaczonego przez rząd. Po wyznaczeniu arbitra obie strony mają swobodę ich przyjęcia lub odrzucenia. Jeżeli zaakceptują arbitra, są zobowiązani do zaakceptowania decyzji arbitra. W przeciwnym razie, jeżeli próby ugody i arbitrażu okażą się bezskuteczne, akcja strajkowa może zostać wszczęta zgodnie z prawem, a udział pracownika w takim strajku nie stanowi podstawy do zwolnienia. Ponadto w okresie obowiązywania układu zbiorowego nie jest dopuszczalne spieranie się w sprawach regulowanych układem zbiorowym. Poza strajkami, które w Luksemburgu zdarzają się niezwykle rzadko, inne spory zbiorowe polegają głównie na demonstracjach. Od kilku lat nie publikowane są żadne dane na temat strajków w Luksemburgu.

Mechanizmy rozstrzygania sporów zbiorowych

Kultura stosunków pracy opiera się na zaufaniu i dyskusji między partnerami społecznymi. W sprawozdaniu Centrum Badań nad Ludnością, Ubóstwem i Polityką Publiczną (CEPS)/Instead (Rey, 2010) podkreślono niską liczbę sporów zbiorowych w Luksemburgu. Wszystkie cztery badania cytowane przez CEPS/Instead wskazują na brak działań zbiorowych i strajków. W sprawozdaniu wyjaśniono, że ten "spokój społeczny" jest wynikiem różnych sposobów rozwiązywania sporów, takich jak postępowanie pojednawcze ułatwione przez ONC (zob. sekcja "Aspekty prawne"). Jeżeli postępowanie pojednawcze przed ONC zakończy się niepowodzeniem, partnerzy społeczni mogą wystąpić z wnioskiem o wyznaczenie arbitra.

Indywidualne mechanizmy rozstrzygania sporów

Pracodawca lub pracownik może zwrócić się do ITM z wnioskiem o rozstrzygnięcie indywidualnego sporu zbiorowego. Jeżeli strony zgodzą się przyjąć rekomendację wynikającą z ugody, spór uważa się za rozwiązany (Kodeks pracy, art. L. 652-1). Takie inicjatywy są jednak rzadkie i nie są dostępne żadne dane.

Korzystanie z alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów

Ministerstwo Pracy w swoim rocznym sprawozdaniu podaje dane dotyczące liczby spraw sporów zbiorowych rozpatrywanych przez Krajowe Biuro Ugodowe.

Liczba spraw z wykorzystaniem alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów, 2012–2021

Uwaga: ONC, Krajowe Biuro Pojednawcze.

Źródło: Raporty roczne publikowane przez Ministerstwo Pracy