Beroepsleven landprofiel voor Tsjechië
Dit profiel beschrijft de belangrijkste kenmerken van het beroepsleven in Tsjechië. Het is bedoeld om de relevante achtergrondinformatie te verstrekken over de structuren, instellingen en relevante regelgeving met betrekking tot het beroepsleven.
Dit omvat indicatoren, gegevens en regelgevingssystemen met betrekking tot de volgende aspecten: actoren en instellingen, collectieve en individuele arbeidsverhoudingen, gezondheid en welzijn, beloning, arbeidstijden, vaardigheden en opleiding, en gelijkheid en non-discriminatie op het werk. De profielen worden systematisch om de twee jaar bijgewerkt.
Net als veel andere landen leed Tsjechië onder de COVID-19-pandemie in 2020-2021.De compensatieprogramma's van de regering en het uitgebreide fiscale beleid hielpen veel bedrijven om het hoofd boven water te houden; Deze maatregelen leidden echter tot een aanzienlijke verslechtering van het begrotingssaldo en de overheidsschuld. Als gevolg van de Russische oorlog tegen Oekraïne en de energiecrisis was er in 2022 een sterke stijging van de inflatie, waarbij de gemiddelde inflatie steeg tot 15,1% in 2022 (vergeleken met 3,8% in 2021).
Het werkloosheidspercentage bleef laag in 2021 en 2022 (2,8% in 2021 en 2,2% in Q4 2022), en zelfs de ongekende toestroom van immigranten uit Oekraïne in 2022 veranderde niets aan de situatie op de arbeidsmarkt. In 2023 bedroeg het werkloosheidspercentage respectievelijk 2,6%, 2,5% en 2,6% in Q1, Q2 en Q3.
Fundamentele wetgeving met betrekking tot arbeidsverhoudingen is te vinden in de arbeidswet (wet nr. 262/2006 coll.), wet nr. 435/2004 coll. inzake werkgelegenheid (zoals gewijzigd) en wet nr. 2/1991 coll. inzake collectieve onderhandelingen (zoals gewijzigd). De gebieden die door de arbeidswet worden geregeld, zijn onder meer de aanvang, duur en beëindiging van het dienstverband, arbeidsdiscipline, arbeidsomstandigheden, werktijden, pauzes op het werk, overwerk, nachtwerk en ziekteverlof. Andere gebieden zijn onder meer lonen en de vergoeding van lonen, gezondheid en veiligheid op het werk, zorg voor werknemers, arbeidsomstandigheden van vrouwen en jongeren, arbeidsgeschillen en schadevergoeding. De arbeidswet hangt nauw samen met wet nr. 309/2006 Coll inzake het waarborgen van aanvullende eisen voor gezondheid en veiligheid op het werk. Het regelt de eisen met betrekking tot veiligheid en gezondheid op het werk in arbeidsrechtelijke verhoudingen. De laatste uitgebreide wijzigingen, die de arbeidsregels in overeenstemming brachten met het EU-recht, werden in 2000 en 2006 ten uitvoer gelegd.
Wet nr. 435/2004 Coll. inzake werkgelegenheid regelt de uitvoering van het werkgelegenheidsbeleid van de staat, dat tot doel heeft volledige werkgelegenheid te bereiken, bescherming te bieden tegen werkloosheid, een eerlijke behandeling te garanderen en discriminatie te verbieden van mensen die hun recht op werk opeisen. Het regelt ook de bevoegdheden van de arbeidsbureaus en de activiteiten die zij verrichten.
Het burgerlijk wetboek (wet nr. 89/2012 Coll.) bevat geen directe regels voor arbeidsverhoudingen (die in plaats daarvan zijn opgenomen in het arbeidswetboek); het heeft echter betrekking op alle aangelegenheden die niet onder de arbeidswet vallen. Voorheen werd het Burgerlijk Wetboek alleen toegepast op het arbeidsrecht als het Arbeidswetboek er uitdrukkelijk naar verwees.
Er is geen uitgebreide wettelijke regeling in Tsjechië voor vakbonden, werkgeversorganisaties en collectieve onderhandelingen; Deze rechtsbetrekkingen zijn geregeld in verschillende wetten:
de arbeidswet, die de rechtsgrondslag vormt voor het onderhandelen over collectieve arbeidsovereenkomsten op ondernemings- en hoger niveau
Wet nr. 435/2004 Coll. inzake werkgelegenheid
Wet nr. 2/1991 Coll. inzake collectieve onderhandelingen, die met ingang van 1 januari 2007 ingrijpend is gewijzigd in verband met de goedkeuring van de nieuwe arbeidswet en die het proces van collectieve onderhandelingen op bedrijfs- en hoger (sectoraal) niveau, de beslechting van collectieve geschillen en de uitbreiding van collectieve arbeidsovereenkomsten op hoger niveau blijft regelen
Wet nr. 2/1991 Coll. inzake collectieve onderhandelingen regelt de collectieve onderhandelingen tussen vakbondsorganisaties en werkgevers en regelt de deelname van de staat, indien van toepassing, met het oog op het sluiten van een collectieve overeenkomst. Het regelt onder meer de voorwaarden van de collectieve arbeidsovereenkomst, de procedure voor het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten, collectieve geschillen, een staking binnen een geschil in verband met het sluiten van een collectieve arbeidsovereenkomst en uitsluitingen.
