De EU moet de publieke opinie navigeren over de weg van de Europese e-auto naar de realiteit
De visie van de Europese Commissie voor een continent dat wordt aangedreven door schone, betaalbare elektrische voertuigen van Europese makelij – het Small Affordable Cars-initiatief – is nobel. De overgang naar een toekomst met groene mobiliteit hangt echter niet alleen af van technologische bekwaamheid en ambitieuze doelstellingen, maar ook van de economische realiteit waarmee gewone huishoudens worden geconfronteerd. Nu veel Europeanen nog moeten worden overtuigd om over te stappen op EV's, kan het een hobbelige weg worden.
Leeg lopen
Maar liefst 51% van de mensen gaf aan geen EV te kopen (figuur 1) volgens de komende e-enquête van Eurofound over leven en werken in de EU (LWE) 2025.
Bereidheid om te betalen voor een elektrisch voertuig
Percentage van de bevolking dat aangeeft bereid te zijn te betalen voor een elektrisch voertuig (EV) in vergelijking met een conventioneel voertuig met verbrandingsmotor (ICEV).
Source: Living and Working in the EU e-survey, 2025 wave
De belangrijkste barrière voor massale acceptatie van EV's is financieel. In een tijd waarin huishoudens worstelen met een aanhoudende crisis in de kosten van levensonderhoud, blijft de prijs van elektrische voertuigen voor velen onbetaalbaar.
Voorzitter Von der Leyen zei het zelf in haar toespraak over de Staat van de Unie(opens in new tab)This link opens in a new tab bij de aankondiging van het initiatief: "miljoenen Europeanen willen betaalbare Europese auto's kopen."
Meer dan 60% van de Europeanen(opens in new tab)This link opens in a new tab noemt hoge prijzen als het grootste nadeel van EV's. Dit wordt nog verergerd door de bredere financiële druk: bijna een derde van de Europese huishoudens heeft moeite om de eindjes aan elkaar te knopen, zoals LWE 2024 onthulde.
Percentage respondenten met problemen met de kosten van levensonderhoud in de EU, 2023-2025 (%)
Source: Living and Working in the EU e-survey, 2024
Deze moeilijkheden om de eindjes aan elkaar te knopen komen ook duidelijk tot uiting in het aantal mensen dat verwacht de komende drie maanden moeilijkheden te ondervinden bij het betalen van de kosten van hun auto: gemiddeld zegt 19% dat dit het geval is, waarbij meer mensen dit als een probleem melden in plattelandsgebieden (21%) dan in stedelijke gebieden (17%). Aangezien de kosten van het gebruik van een elektrische auto potentieel lager zijn, zijn dit precies de mensen die baat zouden hebben bij toegang tot de EV-markt, als de zorgen over de oplaadinfrastructuur en de aankoopprijs zouden worden weggenomen.
Dat gezegd hebbende, zou iets meer dan 1 op de 10 een EV kopen als deze dezelfde prijs of goedkoper zou zijn dan een conventionele motoraangedreven auto. Van degenen die aangeven bereid te zijn meer te betalen, meldde het grootste aantal (20%) dat ze bereid zouden zijn een prijspremie van 20% te betalen voor een elektrische auto ten opzichte van een conventionele auto. Zodra die premie echter 30% bereikt, daalt de bereidheid om te betalen sterk.
Vast in neutraal
Ondanks deze financiële uitdagingen is de publieke steun voor monetaire prikkels, zoals belastingverminderingen of prijsbonussen, gemengd. Terwijl 56% van de Europeanen voor is, is een aanzienlijke 44% ambivalent of tegen. Dit gebrek aan duidelijke goedkeuring is opnieuw duidelijker in plattelandsgebieden (figuur 3), waar deafhankelijkheid van auto's het grootst is.
Steun voor financiële stimulansen voor minder vervuilende auto's, naar verstedelijkingsgraad, gemiddelde in de EU-27
Percentage van de bevolking dat aangeeft 'enigszins' of 'sterk' voorstander te zijn van een prijsbonus (of belastingkrediet) voor de aanschaf van een minder vervuilende auto.
Source: Living and Working in the EU e-survey, 2025 wave
Plattelandsbewoners hebben de neiging om langere afstanden te rijden, waardoor de bezorgdheid toeneemt dat de batterij van een elektrische auto leeg zou raken voordat ze hun bestemming of een oplaadpunt bereiken - een gevoel dat bekend staat als 'range anxiety'. Naast deze bezorgdheid over ontoereikende oplaadinfrastructuur buiten de grote steden, (opens in new tab)This link opens in a new tab blijkt uit onderzoek dat groen transitiebeleid een kloof tussen platteland en stad kan aanwakkeren, waardoor plattelandsbewoners het gevoel hebben achterop te raken in een proces dat naar verwachting 'rechtvaardig' zal zijn.
Opgewonden
Hoewel het in de toekomst misschien zo is dat groene stroom de drijvende kracht is achter de Europese economie, lijkt het er vandaag op dat de voorwaarden voor mensen om over te stappen van de duurzame motor nog niet aanwezig zijn.
Het geplande verbod in 2035 op nieuwe auto's met verbrandingsmotor(opens in new tab)This link opens in a new tab – bedoeld om de groene transitie in een hogere versnelling te brengen – stuitte op aanzienlijke publieke weerstand, voortbouwend op de grieven die al zijn geuit door de auto-industrie en sommige nationale regeringen. Slechts een op de vijf Europeanen steunt het voorgestelde verbod, terwijl een aanzienlijke 42% "sterk tegen" is. Deze oppositie is nog meer uitgesproken in plattelandsgemeenschappen, waar maar liefst de helft van de inwoners tegen de maatregel is.
Verzet tegen een wet die de verkoop van nieuwe voertuigen met verbrandingsmotor verbiedt, gemiddelde in EU-27
Percentage van de bevolking dat aangeeft "sterk tegen" een wet te zijn die de verkoop van nieuwe voertuigen met verbrandingsmotor (benzine of diesel) verbiedt.
Source: Living and Working in the EU e-survey, 2025 wave
Sectorale vertraging
Deze houding begint echt effect te sorteren in de Europese automobielsector.
Terwijl het aantal volledig elektrische voertuigen tussen 2019 en 2024 vertienvoudigde, kelderde het jaarlijkse groeipercentage van een piek van 85% tot slechts 32% vorig jaar, aldus Eurostat(opens in new tab)This link opens in a new tab.
Adoptie van elektrische voertuigen in de EU: groei zet door, maar momentum vertraagt, 2018-2024
Source: Eurostat (road_eqs_zev)
Dit sluit aan bij de belangrijkste punten van zorg die eerder dit jaar in de briefing van Eurofound over werkgelegenheid in de automobielsector van de EU zijn onderzocht, zoals: de vertraging van de verkoop van EV's; intensivering van de internationale concurrentie; vertraagde technologische investeringen; en de dreigende dreiging van grootschalige ontslagen.
Europese herstructureringsmonitor (ERM)van Eurofound is onlangs gebleken dat grote herstructureringen van ondernemingen in verband met de groene transitie voor het eerst in jaren hebben geleid tot een nettoverlies van socialegroei (figuur 6).
Banengroei en -verlies bij aankondigingen van grootschalige herstructureringen, EU27, 2021-2024
Gevallen waarin bedrijven de groene transitie aanhaalden als reden voor herstructurering.
Source: European Restructuring Monitor
Deze neergang is grotendeels te wijten aan een daling van de werkgelegenheid in verband met 'elektrificatie', wat alleen al in 2024 leidde tot een piek van 21.334 lobverliezen. Het grootste deel van de gevallen van 'elektrificatie' die in het ERM werden geregistreerd (34%) hield verband met elektrische auto's. Deze trend wordt verder bevestigd door recent onderzoek waarin wordt opgemerkt dat de automobielsector een nettobanenverlies van 13.142 heeft geleden als gevolg van een vertraging van de verkoop van EV's en een toename van de concurrentie. Het is duidelijk dat er iets moet worden gedaan om te voorkomen dat deze uitgeroepen "pijler van onze economie(opens in new tab)This link opens in a new tab" afbrokkelt.
De weg vooruit
Het initiatief van de Europese Commissie voor kleine betaalbare auto's moet prioriteit geven aan betaalbaarheid - het staat in de titel. De visie op de e-auto stuurt Europa in de goede richting, maar het moet de belangrijkste wegversperring erkennen die de praktische scepsis van het publiek is over beleid dat de echte barrières voor de acceptatie van EV niet aanpakt - een scepsis die minder te maken heeft met verzet tegen milieudoelstellingen en meer over aarzeling om beleid te accepteren dat simpelweg niet de geleefde realiteit van Europeanen weerspiegelt.
Dit zal niet gemakkelijk zijn. Noch de wortel (financiële stimulansen), noch de stok (verbod op verbrandingsmotoren) hebben tot nu toe veel terrein gewonnen, terwijl de Europese auto-industrie nog steeds lijdt. Dit suggereert dat er aanzienlijke inspanningen moeten worden geleverd en dat er nieuw, inclusief beleid moet worden aangenomen.
In haar toespraak over de Staat van de Unie sprak voorzitter Von der Leyen over een initiatief om een schone, betaalbare Europese e-auto te bouwen die Europa naar een elektrische toekomst zou brengen; Ik hoop dat het het bereik zal hebben om ons daar te brengen.
Afbeelding door © Best_Seller/Adobe Stock
Auteurs
Marianna Baggio
Research officerMarianna Baggio is onderzoeksmedewerker bij de eenheid Sociaal Beleid van Eurofound, waar ze zich bezighoudt met aspecten van de Europese enquête over de kwaliteit van het bestaan (EQLS) en met de thema's loontransparantie en informele zorg. Voordat ze bij Eurofound in dienst trad, werkte ze als beleidsanalist bij het Competence Centre for Behavioural Insights van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie. Ze heeft als postdoc gewerkt aan de Universiteit Vita-Salute San Raffaele (Milaan) en de Universiteit van Trento. Ze brengt ook uitgebreide ervaring mee uit een eerdere rol als functionaris voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in Zuid-Afrika. Marianna heeft een doctoraat in Economie en Management van de Universiteit van Trento, gespecialiseerd in gedragseconomie.
Marie Hyland
Research officerMarie Hyland trad in 2023 in dienst bij Eurofound als onderzoeksmedewerker bij de eenheid Sociaal Beleid. Daarvoor werkte Marie een aantal jaren als econoom bij de Wereldbank, waar ze werkte aan een reeks onderwerpen, waaronder gender, klimaatverandering en de ontwikkeling van de particuliere sector. Marie's onderzoek heeft gekeken naar de impact van wettelijke discriminatie op de economische empowerment van vrouwen, heeft gekeken naar de rol van bedrijfsgrootte en managementpraktijken op productiviteit en economische ontwikkeling, en heeft de economie van het beleid ter beperking van klimaatverandering geanalyseerd. Marie heeft een doctoraat in economie van het Trinity College Dublin.
Related content
27 November 2025
E-survey 2025
18 September 2025
Herstructurering van ondernemingen en de dubbele transitie: gegevens uit de Europese herstructureringsmonitor
29 June 2025
Narrowing the digital divide: Economic and social convergence in Europe’s digital transformation
Digitalisation has been on the EU policy agenda since 2000. While great strides have been made in this area over the past two decades, the digital transformation is not yet complete. This report seeks to deepen our understanding of the evolution towards a digital Europe. By applying the lens of convergence, the report assesses the progress of Member States towards the EU’s policy targets, where Member States are growing together and where digital gaps are expanding. It also considers the gaps in the progress of digitalisation between socioeconomic groups and regions.
According to almost all indicators analysed, historically lower-performing Member States have been catching up with the digital leaders. However, at a more granular level, digitalisation of businesses has been uneven and significant inequalities persist between regions and socioeconomic groups. The report shines a light on the role of digitalisation in the EU’s economic convergence and considers the progress in and benefits of digitalisation for the private sector.
The findings show that access is still an issue for vulnerable groups, in particular low-income households, older individuals and those with lower levels of education. Importantly, these are the groups that are more reliant on public services, and they may struggle to access e-government. While progress is being made, some groups remain at risk of being left behind in the digital transition. Considering this, the report highlights a range of policy approaches being deployed across Europe that aim to narrow the digital divide.
27 January 2025
