Overslaan en naar de inhoud gaan
Shutterstock image of man teleworking on laptop

Telewerken

Telewerken is een werkregeling waarbij werkzaamheden met behulp van informatie- en communicatietechnologieën (ICT) worden verricht buiten een vaste werklocatie, gewoonlijk de bedrijfsruimten van de werkgever. Belangrijke kenmerken van telewerken zijn het gebruik van computers en telecommunicatie om op afstand van de gebruikelijke werklocatie te werken, evenals de frequentie waarmee de werknemer buiten de bedrijfsruimten van de werkgever werkt en het aantal locaties waar werknemers op afstand werken (mobiliteit).

Kijken we naar mobiliteit, dan kunnen op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden worden gedefinieerd als het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën, zoals smartphones, tablets, laptops en/of desktopcomputers, voor werkzaamheden die buiten de bedrijfsruimten van de werkgever worden verricht en grotendeels ‘plaatsongebonden’ zijn. Mobiele werkzaamheden kunnen worden beschouwd als een variant op telewerken. Wanneer we het over op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden hebben, bedoelen we dat werknemers op uiteenlopende locaties werken en gebruikmaken van ICT om verbinding te maken met gedeelde bedrijfscomputersystemen.

De specifieke intensiteit of frequentie waarmee telewerk en op ICT gebaseerde mobiele (TICTM) werkzaamheden worden verricht en het aantal locaties waar mensen werken, kunnen verschillende gevolgen hebben voor de arbeidsomstandigheden.

Topic

Recent updates

eurofound-talks-20-rtd.png

In this episode of Eurofound Talks Mary McCaughey speaks with Eurofound Research Manager Tina Weber about new research on the right to disconnect, the evolution of the right to disconnect...
Podcast

EU-context

ICT heeft de manier van werken en leven in de 21e eeuw ingrijpend veranderd. Vooruitgang op het gebied van ICT heeft de deur geopend voor nieuwe manieren van werken. Telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden maken deel uit van een pakket van flexibele werkregelingen die gericht zijn op modernisering van de organisatie van werk. Beleidsmakers in tal van EU-landen debatteren over de snelle verandering in de manier waarop we werken en de gevolgen daarvan voor andere aspecten van ons dagelijks leven, zoals de organisatie van werk, het evenwicht tussen werk en privéleven, gezondheid en welzijn.

In de Europese kaderovereenkomst inzake telewerken, die door de Europese sociale partners in 2002 is ondertekend, wordt een definitie gegeven van telewerken en een algemeen Europees kader vastgelegd voor de arbeidsvoorwaarden van telewerkers. De overeenkomst is erop gericht de respectieve behoeften aan flexibiliteit en veiligheid van werkgevers en werknemers met elkaar in overeenstemming te brengen. Sindsdien hebben technologische ontwikkelingen bijgedragen aan de uitbreiding van deze werkregeling en de weg vrijgemaakt voor een hogere mate van mobiliteit van werknemers met het oog op werk op afstand.

In juni 2020 hebben de Europese sociale partners een kaderovereenkomst over digitalisering gesloten die relevante bepalingen bevat over de ‘modaliteiten van online en offline zijn’ die op nationaal niveau dienen te worden toegepast in overeenstemming met de specifieke, in de afzonderlijke lidstaten geldende procedures en praktijken voor management en arbeid.

In januari 2021 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen waarin het de Europese Commissie oproept wetgeving voor te stellen die voor digitaal werkende werknemers voorziet in het recht om offline te zijn buiten de arbeidstijd. Daarbij moeten ook minimumeisen voor werken op afstand worden vastgesteld en arbeidsomstandigheden, werktijden en rustperioden worden verduidelijkt.

Als gevolg van de COVID-19-pandemie zijn veel werkgevers en werknemers sinds begin 2020 overgegaan tot telewerken, wat mogelijk tot veranderingen leidt in de manier waarop we in de toekomst werken. Deze verschuiving biedt kansen voor bedrijven en helpt werknemers hun baan te behouden, maar zorgt ook voor uitdagingen op het gebied van gezondheid en de werk-privébalans vanwege het vervagen van grenzen, lange werktijden en continue beschikbaarheid.

De activiteiten van Eurofound op het gebied van telewerken sluiten aan bij de prioriteit van de Commissie voor 2019-2024 voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk.

Hoofdpunten

  • Telewerken heeft een vlucht genomen in alle EU-landen. Meer dan een derde van de beroepsbevolking is op afstand gaan werken bij het uitbreken van de COVID-19-pandemie. Velen hadden daarvoor weinig of geen ervaring met deze manier van werken.
  • De arbeidskrachtenenquête van de Europese Unie (EU-LFS) maakt onderscheid tussen werknemers die ‘meestal’ vanuit huis werken en degenen die dat ‘soms’ doen. De sterke toename van telewerken in 2020 was te danken aan een toename van het aantal mensen dat ‘meestal’ thuiswerkt. Vóór de pandemie was ‘soms’ thuiswerken in de meeste landen de meer gebruikelijke vorm van telewerken. Het aantal werknemers dat ‘soms’ thuiswerkt, bleef in 2020 op hetzelfde niveau als in 2019. In 2020 werd ‘meestal’ vanuit huis werken de norm.
  • De meeste EU-werknemers spraken de voorkeur uit om op lange termijn meerdere dagen per week thuis te werken. 
  • Thuistelewerkers overschrijden de grens van 48 werkuren per week twee keer zo vaak als werknemers op de bedrijfslocatie en zij werken significant vaker in hun vrije tijd.
  • Door de toename van telewerk is duidelijk geworden dat de grens tussen werk en privéleven vervaagt. Het is van cruciaal belang dat overheden en sociale partners ‘het recht om offline te zijn’ invoeren of soortgelijke initiatieven nemen om te voorkomen dat grote groepen werknemers het risico lopen op fysieke en emotionele uitputting.
  • Na de verschuiving naar telewerken tijdens de pandemie zullen de hybride werkregelingen die vóór de pandemie het meest gebruikelijk waren opnieuw de meest voorkomende vorm van telewerken worden.
  • De sociale partners en beleidsmakers moeten ernaar streven overeenkomsten te treffen of wettelijke kaders vast te stellen die in regelingen voorzien om de uitdagingen op het gebied van werktijden, gezondheid en veiligheid of de toegang tot en het gebruik van apparatuur aan te pakken.

EU-context

ICT heeft de manier van werken en leven in de 21e eeuw ingrijpend veranderd. Vooruitgang op het gebied van ICT heeft de deur geopend voor nieuwe manieren van werken. Telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden maken deel uit van een pakket van flexibele werkregelingen die gericht zijn op modernisering van de organisatie van werk. Beleidsmakers in tal van EU-landen debatteren over de snelle verandering in de manier waarop we werken en de gevolgen daarvan voor andere aspecten van ons dagelijks leven, zoals de organisatie van werk, het evenwicht tussen werk en privéleven, gezondheid en welzijn.

In de Europese kaderovereenkomst inzake telewerken, die door de Europese sociale partners in 2002 is ondertekend, wordt een definitie gegeven van telewerken en een algemeen Europees kader vastgelegd voor de arbeidsvoorwaarden van telewerkers. De overeenkomst is erop gericht de respectieve behoeften aan flexibiliteit en veiligheid van werkgevers en werknemers met elkaar in overeenstemming te brengen. Sindsdien hebben technologische ontwikkelingen bijgedragen aan de uitbreiding van deze werkregeling en de weg vrijgemaakt voor een hogere mate van mobiliteit van werknemers met het oog op werk op afstand.

In juni 2020 hebben de Europese sociale partners een kaderovereenkomst over digitalisering gesloten die relevante bepalingen bevat over de ‘modaliteiten van online en offline zijn’ die op nationaal niveau dienen te worden toegepast in overeenstemming met de specifieke, in de afzonderlijke lidstaten geldende procedures en praktijken voor management en arbeid.

In januari 2021 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen waarin het de Europese Commissie oproept wetgeving voor te stellen die voor digitaal werkende werknemers voorziet in het recht om offline te zijn buiten de arbeidstijd. Daarbij moeten ook minimumeisen voor werken op afstand worden vastgesteld en arbeidsomstandigheden, werktijden en rustperioden worden verduidelijkt.

Als gevolg van de COVID-19-pandemie zijn veel werkgevers en werknemers sinds begin 2020 overgegaan tot telewerken, wat mogelijk tot veranderingen leidt in de manier waarop we in de toekomst werken. Deze verschuiving biedt kansen voor bedrijven en helpt werknemers hun baan te behouden, maar zorgt ook voor uitdagingen op het gebied van gezondheid en de werk-privébalans vanwege het vervagen van grenzen, lange werktijden en continue beschikbaarheid.

De activiteiten van Eurofound op het gebied van telewerken sluiten aan bij de prioriteit van de Commissie voor 2019-2024 voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk.

Hoofdpunten

  • Telewerken heeft een vlucht genomen in alle EU-landen. Meer dan een derde van de beroepsbevolking is op afstand gaan werken bij het uitbreken van de COVID-19-pandemie. Velen hadden daarvoor weinig of geen ervaring met deze manier van werken.
  • De arbeidskrachtenenquête van de Europese Unie (EU-LFS) maakt onderscheid tussen werknemers die ‘meestal’ vanuit huis werken en degenen die dat ‘soms’ doen. De sterke toename van telewerken in 2020 was te danken aan een toename van het aantal mensen dat ‘meestal’ thuiswerkt. Vóór de pandemie was ‘soms’ thuiswerken in de meeste landen de meer gebruikelijke vorm van telewerken. Het aantal werknemers dat ‘soms’ thuiswerkt, bleef in 2020 op hetzelfde niveau als in 2019. In 2020 werd ‘meestal’ vanuit huis werken de norm.
  • De meeste EU-werknemers spraken de voorkeur uit om op lange termijn meerdere dagen per week thuis te werken. 
  • Thuistelewerkers overschrijden de grens van 48 werkuren per week twee keer zo vaak als werknemers op de bedrijfslocatie en zij werken significant vaker in hun vrije tijd.
  • Door de toename van telewerk is duidelijk geworden dat de grens tussen werk en privéleven vervaagt. Het is van cruciaal belang dat overheden en sociale partners ‘het recht om offline te zijn’ invoeren of soortgelijke initiatieven nemen om te voorkomen dat grote groepen werknemers het risico lopen op fysieke en emotionele uitputting.
  • Na de verschuiving naar telewerken tijdens de pandemie zullen de hybride werkregelingen die vóór de pandemie het meest gebruikelijk waren opnieuw de meest voorkomende vorm van telewerken worden.
  • De sociale partners en beleidsmakers moeten ernaar streven overeenkomsten te treffen of wettelijke kaders vast te stellen die in regelingen voorzien om de uitdagingen op het gebied van werktijden, gezondheid en veiligheid of de toegang tot en het gebruik van apparatuur aan te pakken.

Key outputs

ef22028_card_cover.png

In het verslag worden plausibele en denkbare scenario’s onderzocht waarin wordt nagegaan hoe telewerken en hybride werken in de EU zich tegen 2035 zouden kunnen ontwikkelen, en wat de gevolgen...

28 april 2023
Publication
Research report

Ongoing work

Eurofound doet onderzoek naar telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden in het kader van haar activiteiten op het gebied van arbeidsomstandigheden en duurzaam werk en in haar onderzoek naar nieuwe arbeidsvormen. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer de werk-privébalans, werktijden, arbeidsomstandigheden en het recht om offline te zijn, alsook de invloed van COVID-19 op de manier waarop we werken.

Effect op werkgelegenheid en arbeidsomstandigheden

Eurofound heeft in haar analyse van telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden gekeken naar de gevolgen van flexibele werktijden en autonomie van werknemers voor de werkgelegenheid en de arbeidsomstandigheden in het digitale tijdperk, en richt zich met name op de gevolgen voor het evenwicht tussen werk en privéleven , de gezondheid, werkprestaties en carrièrevooruitzichten. De analyse is gebaseerd op gegevens van de Europese enquête naar de arbeidsomstandigheden (EWCS) van Eurofound en ander onderzoek.

In gezamenlijk onderzoek van Eurofound en de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) is gekeken naar de gevolgen van telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden op wisselende locaties (thuis, kantoor of andere locatie) voor het evenwicht tussen werk en privéleven. Hiervoor is ook gebruikgemaakt van EWCS-gegevens. Op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden behoren ook tot de verschillende opkomende nieuwe arbeidsvormen in de EU die door Eurofound worden bestudeerd.

Telewerken en COVID-19

De unieke e-enquête van Eurofound over Leven, werken en COVID-19 biedt een momentopname van de impact van de veranderingen die zich tijdens de pandemie hebben voorgedaan op het leven van mensen, met als doel beleidsmakers te helpen bij het bepalen van de reactie op de crisis. De enquête, die in verschillende rondes werd gehouden in 2020 en 2021, maakt een vergelijking mogelijk van de uitdagingen die zijn ontstaan tijdens de verschillende fasen van onze omgang met de pandemie. Diverse vragen spitsten zich toe op de werksituatie van mensen, de mate waarin ze telewerken tijdens de COVID-19-pandemie , hun ervaringen met thuiswerken en het effect op de werk-privébalans.

Het recht om offline te zijn

De uitdagingen gaan verder dan het evenwicht tussen werk en privéleven: het vervagen van grenzen, voortdurende connectiviteit en lange werktijden kunnen een probleem vormen voor het mentale en fysieke welzijn van werknemers. Vanwege de exponentiële toename van telewerken als gevolg van de COVID-19-pandemie zijn maatregelen met betrekking tot het recht om offline te zijn relevanter dan ooit tevoren. Aan de hand van casestudy’s heeft Eurofound in 2021 onderzoek gedaan naar de toepassing van het recht om offline en het effect daarvan op werkplekniveau.

De volledige impact van de pandemie kan nog niet worden overzien, maar COVID-19 zou wel eens kunnen leiden tot een permanente verandering van telewerken en op ICT gebaseerde mobiele werkzaamheden in de EU en daarbuiten.

 

 

Research continues in this topic on a variety of themes, which are outlined below with links to forthcoming titles.

Eurofound expert(s)

Oscar Vargas Llave

Oscar Vargas Llave is a research manager in the Working Life unit at Eurofound and manages projects on changes in the world of work and the impact on working conditions and related...

Research manager,
Working life research unit
Publications results (26)

This report explores EU Member States’ legislation around the right to disconnect and assesses the impact of company policies in this area on employees’ hours of connection, working time, work–life balance, health and well-being, and overall workplace satisfaction.

30 November 2023

Using data from the European Working Conditions Telephone Survey 2021 and building on a theoretical model that differentiates between job stressors and job resources, this report examines key psychosocial risks in the workplace and their impact on health.

23 November 2023

De term “hybride werken” werd algemeen bekend door de plotselinge toename van telewerken tijdens de COVID-19-pandemie, toen bedrijven en werknemers begonnen te bespreken op welke manieren het werk na de crisis kon worden georganiseerd. De term wordt steeds vaker gebruikt om situaties aan te duiden

25 May 2023

In het verslag worden plausibele en denkbare scenario’s onderzocht waarin wordt nagegaan hoe telewerken en hybride werken in de EU zich tegen 2035 zouden kunnen ontwikkelen, en wat de gevolgen daarvan zijn voor de arbeidswereld. Hoe zijn managers en werknemers, werkgeversorganisaties en vakbonden

28 April 2023

In dit verslag presenteert Eurofound zijn onderzoek naar telewerken tijdens de COVID-19-pandemie in 2020 en 2021. Er wordt gekeken naar veranderingen in het aantal telewerkers, de werkomstandigheden van thuiswerkende werknemers en veranderingen in de regelgeving met betrekking tot deze werkregeling

08 December 2022

De enquête “Leven, werken en COVID-19”, die begin 2020 door Eurofound werd gelanceerd, is bedoeld om de brede impact van de pandemie op het werk en het leven van EU-burgers in kaart te brengen. De vijfde editie van de Eurofound-enquête, die in het voorjaar van 2022 werd gehouden, werpt ook licht op

07 December 2022

Als gevolg van de strenge gezondheidsmaatregelen die de overheid in 2020 heeft opgelegd om de COVID-19-pandemie het hoofd te bieden, is ons werkleven er plots helemaal anders gaan uitzien. De beperkingen hebben zich ook in de twee jaar daarna nog laten voelen. Tussen maart en november 2021 werden

29 November 2022

De Europese arbeidsmarkten hebben zich sterk hersteld van COVID-19. Eind 2021, iets meer dan 18 maanden na het begin van de pandemie, waren de werkgelegenheidscijfers in de EU bijna op het niveau van vóór de crisis. Dit verslag geeft een overzicht van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in 2020 en

20 October 2022

In dit verslag worden de wetgeving en de collectieve onderhandelingen over telewerk in de 27 lidstaten en Noorwegen in kaart gebracht en onder de loep genomen. Onder andere wordt ingegaan op de belangrijkste verschillen en overeenkomsten tussen de landen wat betreft de wetgeving inzake telewerk en

01 September 2022

De vijfde editie van de e-enquête van Eurofound, die werd gehouden van 25 maart tot en met 2 mei 2022, gaat over de sociale en economische situatie van mensen in heel Europa twee jaar nadat COVID-19 voor het eerst op het Europese continent werd aangetroffen. Ook wordt ingegaan op het leven in een

07 July 2022

Online resources results (40)

Living, working and COVID-19: Impact on gender equality 11 March 2021, European Economic and Social Committee (EESC) virtual meeting Presentation by Maria Jepsen, Acting Executive Director, Eurofound

22 maart 2021

Telework, ICT-based mobile work in Europe: Trends, challenges and the right to disconnect 11 March 2021 - EMCO virtual meeting hosted by the Portuguese Presidency of the Council of the European Union Presentation by Oscar Vargas Llave, Research Manager, Eurofound

16 maart 2021

Working remotely: An overview of trends, opportunities, challenges and risks 9 March 2021 Presentation by Irene Mandl, Head of unit - Employment, Eurofound

9 maart 2021

Connecting and disconnecting and work-life balance 9 March 2021 Presentation by Tina Weber, Research manager - Employment unit, Eurofound

9 maart 2021

Norway: latest working life developments Q2 2018

A settlement on pensions, amendments to the Working Environment Act, plans for a survey of foreign tour bus companies and a new report on working environments and occupational health are the main topics of interest in this article. This country update reports on the latest developments in working

Italy: New rules to protect self-employed workers and regulate ICT-based mobile work

Italy’s parliament has approved new legislation giving protection to self-employed workers and regulating ICT-based mobile work. Employer organisations have generally welcomed it, but unions criticise the legislation for its weak wording, the limited leeway left to collective bargaining, and for the

France: Latest working life developments – Q1 2017

Preparations for the presidential election and a revival of national social dialogue with the signing of a new collective agreement on the unemployment insurance scheme are the main topics of interest in this article. This country update reports on the latest developments in working life in France

Belgium: A short analysis of ‘Peeters law’

A law proposed by Kris Peeters, the Minister of Employment, Economy and Consumers, has been met with mixed reactions by the social partners. The law, adopted by the Chamber of Representatives in February, aims to allow more flexibility in work organisation in order to modernise the Belgian labour

France: Developments in working life – Q1 2016

Government plans to combat high levels of unemployment, controversial revisions to the Labour Code, negotiations about unemployment insurance schemes and the impact of digitalisation on working life are the main topics of interest in this article. This country update reports on the latest


Blogs results (20)
ef23048.png

Europe Day is a celebration of unity, solidarity and harmony. While we may not have had much to celebrate this past year, one thing we can be proud of is how Europe has come together in the face of large-scale challenges and threats, showing that solidarity is the key to resilience and resolve.

8 mei 2023
ef22080.png

The dawn of 2022 brought muted optimism to a Europe beginning to emerge from the COVID-19 pandemic, and the progress of vaccination programmes worldwide brought hope. Government and EU support during the pandemic had kept unemployment at bay, averting the widescale collapse of businesses. In step wi

19 december 2022
ef22060.png

Telework has become a permanent feature of working life in Europe. While we’ve seen the benefits of more flexible ways of working – particularly during the pandemic – the problems that arise from an increasingly connected life are also becoming clearer. Unfortunately, legislation alone may not be

13 juli 2022
ef22059.png

The answer is yes – potentially. Assessing the environmental benefits of telework is a complex task, because any move to work from home involves a series of changes in individuals’ daily lives and activities, as well as company-level decisions, that may positively or negatively influence the level

23 juni 2022
ef22052.png

When it comes to Europe’s COVID-19 recovery and its aspiration to build back a more resilient society, the so-called green and digital transitions have dominated EU policy discussions. And as Eurofound made preparations for the 2022 Foundation Forum – a unique occasion for high-level debate on the

11 maart 2022
ef21077.png

COVID-19 has shown that some things can hit us out of the blue. The pandemic sent a shockwave through businesses all over the world and has brought massive changes to work organisation, internal communication and day-to-day operations for many companies. Doubtless, the depth of the pandemic’s impact

21 juni 2021
ef21076.png

The massive and rapid adoption of telework in 2020 in response to the COVID-19 lockdowns exposed gaps in the legislation governing telework arrangements across the EU Member States. In some cases, there was no regulation in place; in others, it was too restrictive. Governments scrambled to put

31 mei 2021
ef21074.png

On 9 May, the Conference on the Future of Europe will get underway. Floated well before the COVID-19 outbreak, its timing in the wake of the seismic shifts precipitated by the pandemic, and its implementation alongside the European Pillar of Social Rights Action Plan, means that the outcomes could

4 mei 2021
ef21075_v2.png

The pandemic has had differential impacts on women. Raised consciousness about them must be applied to advance gender equality in recovery measures. All crises have a strongly gendered impact and none more so than the current pandemic, across a range of indicators. While the virus itself seems to

28 april 2021

Upcoming publications results (2)

This policy brief investigates how organisations are adapting their work organisation and practices to hybrid work. Based on case studies and on data from the European Working Conditions Survey 2024, the policy brief examines how hybrid work is being managed in organisations and profiles t

April 2025

This report investigates regional employment dynamics in Europe before and during the COVID-19 pandemic, as well as the subsequent recovery from the crisis. Almost 90% of regions across the EU had exceeded their pre-pandemic employment levels by 2022. However, significant regional disparities in emp

August 2024
Data results (20)

Disclaimer

When freely submitting your request, you are consenting Eurofound in handling your personal data to reply to you. Your request will be handled in accordance with the provisions of Regulation (EU) 2018/1725 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2018 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data by the Union institutions, bodies, offices and agencies and on the free movement of such data. More information, please read the Data Protection Notice.