Tá tús á chur amárach le hobair athchóirithe atá beartaithe ar 22 scoil a thóg Western Building Systems

Ráthaítear an ceart chun stailce le Bunreacht Phoblacht na Cipire. Foráiltear go sonrach, le mír 1 d'Airteagal 27:

go n-aithnítear an ceart chun stailce agus ní fhéadfar a fheidhmiú a rialáil le dlí ach amháin chun slándáil na Poblachta nó an t-ord bunreachtúil nó an t-ord poiblí nó sábháilteacht an phobail a choimirciú nó chun soláthairtí agus seirbhísí atá riachtanach do shaol na n-áitritheoirí a chothabháil nó chun na cearta agus na saoirsí a ráthaítear leis an mBunreacht seo a chosaint d'aon duine

De réir mhír 2 d'Airteagal 27, níl sé de cheart ag daoine a bhaineann leis na fórsaí armtha, na póilíní agus an gendarmerie dul ar stailc. D'fhéadfaí dlí a rith chun an toirmeasc seo a leathnú chuig fostaithe poiblí. Mar sin féin, níor achtaíodh aon dlí den sórt sin riamh.

Bhí an cheist maidir le rialáil stailceanna agus an nós imeachta um réiteach díospóide i seirbhísí riachtanacha fós ar feitheamh ar feadh roinnt blianta, le trí iarracht an t-ábhar a rialáil trí reachtaíocht mar thoradh ar sáinn. I mí an Mhárta 2004, síníodh comhaontú tríthaobhach maidir leis an nós imeachta chun díospóidí saothair i seirbhísí riachtanacha a réiteach. Tugann an comhaontú nós imeachta eadrána isteach i ndíospóidí den sórt sin ach ní chuireann sé as an áireamh gníomhaíocht thionsclaíoch. Faoi chuimsiú an chomhaontaithe nua, ba cheart deireadh a chur le Rialacháin Cosanta 79A agus 79B, a eisíodh ar bhonn ordú seirbhísí riachtanacha atá ann cheana. Tá sé tugtha faoi deara ag an Oifig Idirnáisiúnta Saothair agus ag Comhairle na hEorpa araon nach bhfuil Rialacháin 79A agus 79B comhsheasmhach le conarthaí na gcomhlachtaí sin a dhaingnigh Poblacht na Cipire.

Níl aon tagairt shonrach sa Bhunreacht, nó in aon dlí eile, do cheart frithdhúnadh a thabhairt isteach. I staidéar ar an ábhar a rinne an tArd-Aighne, tugadh ar an gconclúid, de réir na reachtaíochta atá ann cheana sa Chipir, gur ceart é frithdhúnadh, cé nach n-aithnítear leis an mBunreacht, ar choinníoll go bhfeidhmítear é chun leasanna dleathacha an fhostóra a chosaint nó a chur chun cinn le linn díospóide trádála agus gan aon ghníomh nó gníomhaíocht phionósach nó neamhdhleathach a dhéanamh'. Ina theannta sin, foráiltear leis an IRC, faoi chuid II, roinn B, mír 1(d) (sáruithe ar chomhaontuithe comhchoiteanna), 'féadfaidh an páirtí éagóirithe dul i muinín aon ghníomh dleathach, lena n-áirítear stailc nó frithdhúnadh, chun a leasanna a chosaint'.

Forbairtí i ngníomhaíocht thionsclaíoch, 2012–2022

Foinse: DLR (gan dáta)

Meicníochtaí comhréitigh díospóidí agus sásraí réitigh díospóidí aonair

Sa chóras reatha cómhargála, tá comhordú an rialtais sách lag. Déanann an stát idirghabháil, mar atá leagtha síos san IRC, trí Sheirbhís Idirghabhála na hAireachta Saothair nuair is deacair teacht ar chomhaontú i margáil dhíreach déthaobhach idir eagraíochtaí fostóirí agus ceardchumainn.

Go sonrach, tá dhá chuid san IRC. Sa chéad chuid, faoin teideal 'Forálacha substaintiúla', aithníonn agus cinntíonn an dá phríomhpháirtí rannpháirteacha cearta bunúsacha áirithe chun saor-chomhmhargáil a dhéanamh, agus sa dara cuid, dar teideal 'Forálacha nós imeachta', foráiltear ag an IRC do nósanna imeachta ar leithligh atá le leanúint chun díospóidí maidir le leasanna a réiteach agus chun gearáin/díospóidí faoi chearta a réiteach. Mar a thuairiscigh an Aireacht Saothair, mar gheall ar nádúr casta na gcomhaontuithe, eascraíonn go leor díospóidí saothair as léirmhíniú na gcomhaontuithe (díospóidí faoi ghearáin), rud a fhágann go bhfuil sruth leanúnach díospóidí saothair.

Le deich mbliana anuas, bhí ról tábhachtach ag an MLSI maidir le síocháin thionsclaíoch a chothabháil trí sheirbhísí idirghabhála a sholáthar chun comhaontuithe comhchoiteanna a athnuachan. Sa chomhthéacs sin, is fiú a lua gur tugadh níos lú comhaontuithe comhchoiteanna earnála i gcrích le linn na tréimhse céanna ag céim na margála dírí, rud a d'fhág moill mhór ar athnuachan comhaontuithe. Go sonrach, de réir sonraí oifigiúla a chuir DLR an MLSI ar fáil do 2017, cuireadh 150 díospóid saothair faoi bhráid idirghabhála, a raibh 14,144 fostaí san iomlán páirteach iontu, i gcomparáid le 177 díospóid saothair in 2016, ina raibh 61,693 fostaí san iomlán páirteach.

Úsáid sásraí réitigh díospóidí, 2012–2022

Foinse: DLR (gan dáta)