Przejdź do treści
Abstract

Europejskie rynki pracy odnotowały znaczne ożywienie po pandemii COVID-19. Już pod koniec 2021 r., niewiele ponad 18 miesięcy po wybuchu pandemii, wskaźniki zatrudnienia w UE prawie powróciły do poziomu sprzed kryzysu. W niniejszym sprawozdaniu podsumowano zmiany na rynku pracy w latach 2020 i 2021, z wykorzystaniem danych kwartalnych pochodzących z unijnego badania aktywności ekonomicznej ludności. Jest to ujęcie z perspektywy strukturalnej, ze szczególnym uwzględnieniem danych na poziomie sektorów i zawodów oraz kluczowych zmiennych demograficznych: płci i wieku. Nawet jeśli zatrudnienie w państwach członkowskich UE powróci do poziomu sprzed kryzysu, struktura zatrudnienia znacznie się zmieni. Pandemia COVID-19 przyspieszyła rozwój niektórych już istniejących tendencji – np. podnoszenie kwalifikacji zawodowych, wzrost zatrudnienia na stanowiskach wyższej jakości i lepiej płatnych oraz upowszechnienie telepracy – w sposób, który prawdopodobnie pozostawi trwały ślad na strukturze zatrudnienia w UE.

Key findings

Wstrząs odczuwalny na rynkach pracy z powodu COVID-19 w 2020 r. był krótki i gwałtowny, jednak dzięki polityce interwencyjnej i znacznemu wsparciu publicznemu na szczeblu zarówno krajowym, jak i unijnym, proces wychodzenia z kryzysu rozpoczął się błyskawicznie. Ogólnie rzecz biorąc, poziomy zatrudnienia w UE powróciły do poziomów sprzed kryzysu w ciągu dwóch lat, podczas gdy po światowym kryzysie finansowym trwało to niemal osiem lat.

Proces odbudowy po kryzysie związanym z COVID-19 bardzo różnił się w zależności od danego sektora. O ile w sektorach związanych z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, w handlu hurtowym i detalicznym oraz w transporcie odnotowano łączną utratę 1,4 mln pracowników w latach 2019–2021, o tyle sektor teleinformatyczny w tym samym okresie zwiększył liczbę miejsc pracy o 1 mln.

Pandemia przyspieszyła rozwój niektórych tendencji strukturalnych, które istniały już wcześniej, takich jak cyfryzacja, jednak odcisnęła również piętno na strukturach zatrudnienia w branżach, gdzie usługi świadczone są na miejscu, a które dotkliwie odczuły ograniczenia dotyczące zachowania bezpiecznej odległości między osobami. Po raz pierwszy w historii pokolenia to właśnie niedobory siły roboczej, a nie bezrobocie – podaż pracy, a nie popyt na nią – coraz częściej stają się przedmiotem większego zainteresowania decydentów.

Chociaż z jednej strony utrata pracy podczas pandemii dotknęła głównie nisko opłacane miejsca pracy, to z drugiej ożywienie poziomów zatrudnienia w 2021 r. było spowodowane wzrostem liczby dobrze płatnych miejsc pracy i zawodów. W latach 2019–2021, w krajach UE-27 przyrost dobrze opłacanych miejsc pracy był większy wśród kobiet niż mężczyzn, ale jednocześnie utrata miejsc pracy była najbardziej dotkliwa w przypadku kobiet na nisko płatnych stanowiskach.

W 2021 r. praca zdalna nadal rosła w niemal wszystkich państwach członkowskich UE i szacuje się, że – nawet pomimo gwałtownego wzrostu telepracy odnotowanego na początku pandemii – jej udział będzie stale rosnąć jako spuścizna po kryzysie związanym z COVID-19. Kryzys pobudził również wzrost zatrudnienia w tych sektorach i zawodach, w których telepraca jest łatwiejsza do wykonania: w latach 2019–2021 specjalista w dziedzinach teleinformatycznych (ICT) był najszybciej rozwijającym się zawodem, a w 2021 r. odnotował najwyższy odsetek telepracy.

The report contains the following lists of tables and figures

List of tables

  • Table 1: Job vacancy rates, by sector, EU27, 2021 (%)
  • Table 2: Year-on-year changes in employment levels and actual weekly hours worked, 2019–2021, EU27
  • Table 3: Year-on-year changes in employment levels and weekly hours worked, by gender and age, 2020–2021, EU27
  • Table 4: Year-on-year changes in employment levels and weekly hours worked for the 15–24 age group, by gender, Q4 2020–Q4 2021, EU27
  • Table 5: Year-on-year changes in employment by gender and sector, Q4 2019–Q4 2021, EU27 (%)
  • Table 6: Year-on-year changes in average number of actual weekly working hours, by age, gender and sector, Q4 2020–Q4 2021, EU27 (hours)
  • Table 7: Main broad occupational trends in employment and hours year on year, Q4 2019–Q4 2020, EU27
  • Table 8: Top three jobs with biggest employment gains and losses, Q4 2019–Q4 2021, EU27

List of figures

  • Figure 1: Actual and trend estimates of employment levels among workers aged 15 and older, 2019–2020, EU27 (millions)
  • Figure 2: People employed but not working, EU27 (percentage point difference from pre-COVID-19 baseline – same quarter in 2019)
  • Figure 3: People employed but not working, by sector, Q4 2019–Q4 2021, showing peak incidence in Q2 2020, EU27 (%)
  • Figure 4: Year-on-year changes in unemployment levels, by age, 2020–2021, EU27 (percentage points)
  • Figure 5: Labour market slack, 2019–2020, EU27 (% of the extended labour force)
  • Figure 6: Labour market slack, by country, Q4 2021, EU27 (percentage of the extended labour force)
  • Figure 7: The components of labour market slack, by age and gender, Q4 2021 (percentage of the extended labour force)
  • Figure 8: Transitions in labour market status, EU27, Q3 2021–Q4 2021 (million people)
  • Figure 9: Net flows between employment and inactivity, by country and gender, Q3 2021–Q4 2021, EU27 (thousands)
  • Figure 10: Employment shifts by job–wage quintile comparing the financial crisis (2008–2010) and the pandemic (Q4 2019–Q4 2021), EU27 (millions)
  • Figure 11: Employment shifts by job–wage quintile, Q4 2019–Q4 2021, EU27 (millions)
  • Figure 12: Employment shifts by job–wage quintile, by gender, Q4 2019–Q4 2021, EU27 (millions)
  • Figure 13: Employment shifts, by job–wage quintile and broad sector, Q2 2019–Q4 2020, EU27 (millions)
  • Figure 14: Employees working from home, by country, 2019–2021, EU27 (%)
  • Figure 15: Employees working from home, by occupation, 2019–2021, EU27 (%)
  • Figure 16: Change in employment, by occupation and teleworking incidence, Q4 2019–Q4 2021, EU27 (%)
  • Figure 17: Employees working from home, by sector, 2019–2021, EU27 (%)
  • Figure 18: Employees working from home, by gender, EU27
  • Figure 19: Employees working from home, by gender and country, 2021, EU27 (%)
  • Figure 20: Employees in teleworkable jobs, by gender and country, 2020, EU27 (%)
  • Figure 21: Employees working from home, by age, 2016–2021, EU27 (%)
Number of pages
46
Reference nº
EF22022
ISBN
978-92-897-2286-5
Catalogue nº
TJ-09-22-521-EN-N
DOI
10.2806/321685
Permalink

Cite this publication

Disclaimer

When freely submitting your request, you are consenting Eurofound in handling your personal data to reply to you. Your request will be handled in accordance with the provisions of Regulation (EU) 2018/1725 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2018 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data by the Union institutions, bodies, offices and agencies and on the free movement of such data. More information, please read the Data Protection Notice.