Ekologiczne, czyste i skłonne do konwergencji? Analiza konwergencji środowiskowej jakości życia w UE

Javascript is disabled in your browser. Please, enable it for a better user experience.

Authors

Berta Mizsei

Övünc Uysal

Abstract

W niniejszym sprawozdaniu przeanalizowano dynamikę efektywności środowiskowej państw członkowskich UE oraz stopień zmniejszenia się różnic w tym zakresie od początku pierwszej dekady XXI wieku. Sprawozdanie jest wynikiem współpracy między Eurofoundem a Europejską Agencją Środowiska, przy czym Eurofound podzielił się techniczną wiedzą fachową w zakresie konwergencji, a Europejska Agencja Środowiska wiedzą fachową w zakresie europejskich kwestii środowiskowych. W sprawozdaniu skoncentrowano się na trzech poziomach analizy: wskaźnikach podstawowych, wskaźnikach na poziomie mieszkań i wskaźnikach na poziomie gospodarstw domowych.

W celu zbadania wieloaspektowej kwestii środowiskowej jakości życia w UE w sprawozdaniu przeanalizowano konwergencję wskaźników środowiskowych. Wyniki wskazują, że UE znajduje się na właściwej drodze do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla, chociaż tempo procesu zazieleniania różni się w poszczególnych państwach członkowskich. W przypadku większości wskaźników można zaobserwować szybką i stałą poprawę efektywności. Warto zauważyć, że pogorszenie koniunktury gospodarczej w dwóch ostatnich dziesięcioleciach miało negatywny wpływ na analizowane wskaźniki na poziomie gospodarstw domowych, które skupiały się na ubóstwie energetycznym.

Ekologiczne, czyste i skłonne do konwergencji? Analiza konwergencji środowiskowej jakości życia w UE

polski (3.25 MB - PDF)

Key findings

Różnice między poszczególnymi państwami członkowskimi zmniejszyły się, a efektywność w zakresie wielu wskaźników środowiskowych poprawiła się w ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci. Interwencje powinny koncentrować się na trzech obszarach, w których wykryto rozbieżności: jakość mieszkań, ubóstwo energetyczne i transport publiczny.

Kryzys finansowy w latach 2008–2013 miał znaczący negatywny wpływ na wskaźniki na poziomie gospodarstw domowych służące do pomiaru ubóstwa energetycznego i jakości mieszkań. Późniejsze ożywienie gospodarcze pokazuje, że niektóre gospodarki były wystarczająco odporne.

Nadal istnieją duże nierówności między osobami o różnych poziomach dochodów: obywatele o niskich dochodach znajdują się w znacznie gorszej sytuacji pod względem jakości swojego sąsiedztwa i mieszkań. Jednak większa efektywność w zakresie wskaźników na poziomie mieszkań – na przykład pomiaru zanieczyszczenia, recyklingu i korzystania z transportu publicznego – pokazuje, że lokalne dzielnice stają się bardziej przyjazne dla mieszkańców.

Cele środowiskowe na poziomie mieszkań i gospodarstw domowych mogą wymagać bardziej rygorystycznych lub terminowych środków z zakresu polityki niż te obecnie obowiązujące. Potrzebne są zarówno rozwiązania zaawansowane, jak i wykorzystywane na co dzień, a władze lokalne i krajowe dążące do zazieleniania mogłyby stosować ustalone praktyki sugerowane przez państwa członkowskie i UE.

Dywersyfikacja wykorzystania energii i materiałów w UE za pomocą środków dotyczących energii odnawialnej i gospodarki o obiegu zamkniętym przyspieszyłaby transformację ekologiczną, złagodziłaby skutki przyszłych kryzysów związanych z energią i materiałami oraz chroniłaby w szczególności obywateli o niskich dochodach.

Executive summary

Author(s):

Eurofound

Ekologiczne, czyste i skłonne do konwergencji? Analiza konwergencji środowiskowej jakości życia w UE

polski (68.06 KB - PDF)

The report contains the following lists of tables and figures.

List of tables

Table 1: Macro-level indicators of environmental performance
Table 2: Meso-level indicators of environmental performance
Table 3: Micro-level indicators of environmental performance
Table 4: Summary of convergence analysis of macro-level indicators
Table 5: Share of renewable energy in gross final energy consumption in 2005 and targets for and effective rates in 2020, EU Member States
Table 6: Summary of convergence analysis of meso-level indicators
Table 7: Summary of convergence analysis of meso-level indicators
Table 8: Correlation matrix of environmental and socioeconomic variables, EU27

List of figures

Figure 1: Conceptualisation of European environmental quality of life
Figure 2: Timeline of the EU environmental acquis
Figure 3: Sigma-convergence in net greenhouse gas emissions, EU27, 1990–2019
Figure 4: Net greenhouse gas emissions, EU Member States, 1990 and 2020
Figure 5: Sigma-convergence in years of life lost due to PM2.5 exposure, EU27, 2005–2019
Figure 6: Comparison of years of life lost due to PM2.5 exposure, EU Member States, 2005 and 2019
Figure 7: Share of renewable energy in gross final energy consumption, EU27, 2004–2020 (%)
Figure 8: Share of renewable energy in gross final energy consumption, EU Member States, 2008 and 2020 (%)
Figure 9: Delta-convergence in national targets for renewable energy, EU27, 2004–2020
Figure 10: Circular material use rate, EU27, 2010–2021 (%)
Figure 11: Sigma-convergence in circular material use rate, EU27, 2010–2021 (%)
Figure 12: Share of population reporting pollution, grime or other environmental problems, for total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2020 (%)
Figure 13: Share of population reporting pollution, grime or other environmental problems, by total population and population at risk of poverty, EU Member States, 2020 (%)
Figure 14: Share of population reporting pollution, grime or other environmental problems, by degree of urbanisation, EU Member States, 2020 (%)
Figure 15: Recycling rate of municipal waste, EU27, 2008–2021 (%)
Figure 16: Sigma-convergence in the recycling rate of municipal waste, EU27, 2008–2021
Figure 17: Sigma-convergence in the share of buses and trains in inland passenger transport, 2008–2020, EU27
Figure 18: Share of buses and trains in inland passenger transport, EU27, 2000–2020 (%)
Figure 19: Changes in the share of buses and trains in inland passenger transport during the COVID-19 pandemic, EU Member States, 2019 and 2020 (%)
Figure 20: Sigma-convergence in the share of the population experiencing noise pollution, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2020
Figure 21: Share of households experiencing noise pollution, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2020 (%)
Figure 22: Share of households experiencing noise pollution, by total population and population at risk of poverty, EU Member States, 2020 (%)
Figure 23: Sigma-convergence in population living in dwellings with damp, leaks or rot, EU27, 2009–2020 (%)
Figure 24: Share of the population living in dwellings with damp, leaks or rot, EU Member States, 2009 and 2020 (%)
Figure 25: Share of the population living in dwellings with damp, leaks or rot, EU Member States, 2019 and 2020 (%)
Figure 26: Sigma-convergence in the share of the population living in dwellings with damp, leaks or rot, EU27 without Cyprus, 2009–2020
Figure 27: Sigma-convergence in share of households in arrears on utility bills, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2021 (%)
Figure 28: Share of households reporting arrears on utility bills, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2021 (%)
Figure 29: Share of population in arrears on utility bills, EU Member States, 2008, 2019 and 2021 (%)
Figure 30: Sigma-convergence in the share of the population unable to keep home adequately warm, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2005–2021
Figure 31: Share of the population unable to keep home adequately warm, by total population and population at risk of poverty, EU27, 2008–2021 (%)
Figure 32: Inequalities in the population unable to keep home adequately warm in 2021, by total population and population at risk of poverty, EU Member States (%)
Figure 33: Correlation between years of life lost due to air pollution and mean and median income, EU27, 2005–2019
Figure 34: Correlation between the share of the population experiencing noise pollution and mean and median income, EU27, 2003–2020
Figure 35: Correlation between the share of the population experiencing noise pollution and educational attainment, EU27, 2003–2020
Figure 36: Correlation between circular material use rate and income and GDP, EU27, 2008–2019
Figure 37: Correlation between municipal recycling rate and income and GDP, EU27, 2004–2020
Figure 38: Correlation between the share of the population living in dwellings with no indoor toilet or shower and mean and median income and GDP per capita, 2009–2020, EU27
Figure 39: Correlation between the share of the population living in dwellings with damp, leaks or rot and educational attainment and employment rate, EU27, 2009–2020
Figure 40: Correlation between the share of population in arrears on utility bills and the AROPE or NEET share of the population, EU27, 2015–2021
Figure 41: Correlation between the share of the population unable to heat their home adequately and mean and median income and GDP per capita, EU27, 2005–2021

Number of pages: 80

Reference nº: EF23022

ISBN: 978-92-897-2345-9

Catalogue nº: TJ-04-23-785-EN-N

DOI: 10.2806/576287

Permalink: /eurofound.link/ef23022

Cite this publication
Eurofound and EEA (2023), Green, clean and keen to converge? A convergence analysis of environmental quality of life in the EU, Publications Office of the European Union, Luxembourg.

Ekologiczne, czyste i skłonne do konwergencji? Analiza konwergencji środowiskowej jakości życia w UE

Key findings

Ekologiczne, czyste i skłonne do konwergencji? Analiza konwergencji środowiskowej jakości życia w UE

List of tables

List of figures

Share this page

Tell us what you think