Συνθήκες εργασίας και βιώσιμη εργασία

Βασικά μηνύματα πολιτικής

Τα κύρια πορίσματα που προκύπτουν από την έρευνα του Eurofound χρησιμοποιούνται από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την εξέταση ορισμένων από τα κυριότερα ζητήματα στον τομέα αυτόν.

• Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας έχει ζωτική σημασία για τους εργαζομένους και τους εργοδότες. Πρέπει να εξεταστούν πολλές διαφορετικές πτυχές της ποιότητας των θέσεων εργασίας. Οι ποιοτικές θέσεις εργασίας επιτρέπουν την παράταση και τη βελτίωση της επαγγελματικής ζωής, συμβάλλοντας στη βιώσιμη εργασία και στη θετική ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
• Γενικά, οι συνθήκες εργασίας στην ΕΕ βελτιώνονται, ακόμη και αν ο ρυθμός προόδου είναι σταδιακός. Παρόλ'αυτά, για ορισμένες ομάδες εργαζομένων, η πρόοδος δεν είναι και τόσο γρήγορη: αυτό εξαρτάται από το είδος της σύμβασης εργασίας, τον τομέα και το μορφωτικό επίπεδο.
• Υπάρχουν πολλοί τρόποι βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και της ποιότητας των θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις μπορούν σίγουρα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη θέσπιση του πλαισίου μέσω κανονιστικών ρυθμίσεων. Ωστόσο, οι εργαζόμενοι, οι εργοδότες και οι οργανώσεις τους αποτελούν εξίσου σημαντικούς παράγοντες. Σε πολλές περιπτώσεις, ο χώρος εργασίας είναι ο τόπος στον οποίο συμβαίνουν οι αλλαγές σχετικά με την ποιότητα των θέσεων εργασίας.
• Μόνο το ένα πέμπτο των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων έχει βρει το μυστικό για την επίτευξη βέλτιστης ευεξίας στον χώρο εργασίας και βέλτιστων επιχειρηματικών επιδόσεων. Έχει αποδειχθεί ότι οι χώροι εργασίας «υψηλών επενδύσεων και υψηλής συμμετοχής» προσφέρουν τα καλύτερα αποτελέσματα για τους εργαζομένους και τους εργοδότες, ενισχύοντας τις επιδόσεις και βελτιώνοντας την ποιότητα των θέσεων εργασίας μέσω της αύξησης της αυτονομίας των απασχολούμενων, της διευκόλυνσης της συμμετοχής των απασχολούμενων και της προώθησης της κατάρτισης και της μάθησης.
• Πολλοί άνθρωποι, ιδίως οι γονείς και άλλοι φροντιστές, δυσκολεύονται να συνδυάσουν εργασιακές και μη εργασιακές δεσμεύσεις. Παρόλο που οι ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των δυσκολιών αυτών, δημιουργούν ωστόσο και προκλήσεις. Η τηλεργασία, για παράδειγμα, προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία επιλογής του χρόνου και του τόπου εργασίας, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε περισσότερες ώρες εργασίας με μεγαλύτερη ένταση και με μεγαλύτερη δυσκολία αποσύνδεσης από την εργασία.
• Η αύξηση της τηλεργασίας κατά την περίοδο της πανδημίας της COVID-19 κατέδειξε τη σύγχυση των ορίων μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Πολλές κυβερνήσεις και κοινωνικοί εταίροι εξετάζουν πρωτοβουλίες που αφορούν το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης μεγάλου μέρους των εργαζομένων.
• Οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει στο μέλλον να επιδιώξουν τη συμπερίληψη διατάξεων σε κάθε νομικό πλαίσιο ή συμφωνία σχετικά με τον εθελοντικό χαρακτήρα της τηλεργασίας ή την καταλληλόλητα συγκεκριμένων καθηκόντων που μπορούν να εκτελούνται μέσω της τηλεργασίας. Πολύ σημαντική θα ήταν επίσης η παροχή διευκρινίσεων σχετικά με τους δυνατούς τρόπους συνεισφοράς των εργοδοτών στις δαπάνες που συνδέονται με την τηλεργασία, καθώς και η εξασφάλιση ίσης αμοιβής και πρόσβασης σε κατάρτιση για τα άτομα που εργάζονται εξ αποστάσεως.

During 2021–2024, Eurofound will provide important insights into the challenges and prospects related to working conditions and sustainable work in the EU. Building on long-established expertise in this area, Eurofound will look at trends and progress over time and identify emerging concerns around working conditions and job quality. The analysis will cover different countries, sectors, occupations and groups of workers on issues such as work organisation and teleworking, working time, work–life balance, equal treatment, workplace health and well-being, skills and training, earnings and prospects, and job satisfaction. Non-standard forms of employment will be a specific focus, particularly self-employment.

In light of the EU’s demographic challenge of an ageing population and the increasing diversity of working life, Eurofound will continue to explore the factors enabling more workers to stay in employment longer. It will also put the spotlight on improving job quality as an enabler of greater labour market participation and increased employee motivation, contributing to sustainable work over the life course.

The links between work and health will be investigated in close consultation with the European Agency for Safety and Health at Work (EU-OSHA). Eurofound aims to build on its collaboration with the International Labour Organization (ILO) on issues around the future of work and working conditions at global level.

• Podcast: Eurofound Talks - Sustainable work

Eurofound’s research aims to assist policy action to improve working conditions and job quality, while progressing towards sustainable work, helping to address the challenges facing the EU and national levels in the areas of work and employment. It focuses on identifying pressing issues and specific groups at risk and analysing selected elements.

The Agency’s work plan is aligned with the European Commission’s political guidelines over the next four years, directly feeding into a number of key policy areas aimed at creating a robust social Europe. In particular, Eurofound’s research will support policy initiatives under the European Pillar of Social Rights in the aftermath of the COVID-19 crisis and activities linked to, among other initiatives, the European Gender Equality Strategy 2020–2025, the reinforced Youth Guarantee, the Youth Employment Support package, the skills agenda, as well as innovation and job creation and the European Commission’s proposal for adequate minimum wages in the EU.

• European Commission: Priorities 2019–2024: An economy that works for people

Eurofound continues to monitor developments in working conditions, with a particular focus on improvements in the job quality of older workers, the challenges associated with specific types of self-employment and the longer-term structural impact of the COVID-19 pandemic. 

In 2024, fieldwork commences for the newest edition of the European Working Conditions Survey (EWCS), which includes questions on working conditions and work–life outcomes relevant to the aftermath of COVID-19. The first results are planned for the end of 2024. 

Final analysis of data from the European Working Conditions Telephone Survey 2021 (EWCTS) feeds into three studies in 2024: an analysis of working conditions and work practices in the hybrid workplace; an investigation of changing working time patterns; and an examination of the job quality of older workers.

Research commences on small and medium-sized enterprises (SMEs) in Europe, examining levels of digitalisation, digital skills, innovation and training strategies. This research assesses how workers in SMEs compare to the average in terms of working conditions, job quality, digital skills and take-up of training. 

Research in 2024 also aims to identify the most vulnerable group of workers by examining employment relationships that combine several unfavourable characteristics. The research investigates the job quality of workers in these employment relationships, their access to social protection and training, as well as ways to support the transition to more secure forms of employment.