Promoting social cohesion and convergence
Konwergencja UE: wymiar geograficzny, wpływ COVID 19 i rola polityki
Published:
22 March 2023
Research report
Abstract
Patrząc na ostatnie wydarzenia, debata polityczna na temat konwergencji UE nabrała tempa w następstwie kryzysu. Celem przedmiotowego sprawozdania jest podsumowanie ostatnich dwóch dekad tendencji konwergencji w kontekście pandemii COVID 19. Badanie rozpoczęto od empirycznej analizy konwergencji gospodarczej, społecznej i instytucjonalnej w latach 2004–2019 zarówno na poziomie państw członkowskich, jak i regionów. Następnie analizę poszerzono o lata 2020 i 2021, aby zbadać wpływ pandemii. W badaniu potwierdzono ogólną pozytywną konwergencję napędzaną przez państwa członkowskie z Europy Środkowo-Wschodniej, którą to konwergencję pandemia wydawała się spowolnić, ale nie zatrzymać. Po analizie tendencji przeprowadzono ocenę potencjalnego wpływu Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) na konwergencję oraz omówiono różne scenariusze polityczne dotyczące wspierania pozytywnej konwergencji, opierając się na bieżących doświadczeniach z RRF i toczącej się debacie na temat przyszłości polityki spójności UE.
Key findings
Chociaż UE odzyskała pozytywną dynamikę po kryzysie gospodarczym z lat 2008–2013, to do 2020 r. tempo konwergencji UE nie wróciło do poziomu sprzed kryzysu, mimo że różnice gospodarcze, społeczne i instytucjonalne między państwami członkowskimi UE systematycznie zmniejszały się aż do czasu tuż przed wybuchem pandemii COVID 19.
W latach 2004–2019 na poziomie regionalnym w UE zaobserwowano pozytywną konwergencję. Przebiegała ona jednak w wolniejszym tempie niż na poziomie krajowym. Tendencję tę napędzały głównie państwa członkowskie Europy Środkowo-Wschodniej, które odnotowywały szybki wzrost swoich regionów stołecznych. W południowych regionach Europy doszło jednak do stagnacji gospodarczej i ogólnego pogorszenia warunków społecznych i instytucjonalnych, co podkreśla potrzebę utrzymania pozytywnej konwergencji jako kluczowego elementu działań politycznych UE.
Kryzys związany z COVID 19 miał istotny wpływ na konwergencję UE i chociaż nie doprowadził do odwrócenia tendencji silnej pozytywnej konwergencji, to przyspieszył pojawianie się wzorców rozbieżności, takich jak rosnące różnice w PKB na mieszkańca. Sytuacja ta podkreśla fakt, że dla UE kluczowe znaczenie będzie miało posiadanie narzędzi politycznych pozwalających na dostosowanie się do dużych wstrząsów gospodarczych i głębokich zmian społecznych związanych z transformacją ekologiczną i cyfrową UE.
Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) jest bezprecedensową reakcją UE na potrzebę przeprowadzenia transformacji gospodarek państw członkowskich w związku z pandemią COVID 19. Z analizy planów RRF czterech państw wynika, że ten kluczowy instrument umożliwia przeprowadzenie reform i inwestycji, które w przeciwnym razie pozostałyby jedynie aspiracjami, i chociaż konwergencja nie jest sama w sobie celem RRF, jest ona potencjalnym produktem ubocznym planów odbudowy państw członkowskich.
Wdrażanie RRF okazuje się być znaczącą podstawą do dalszego rozważania alternatywnych sposobów wspierania pozytywnej konwergencji. W nowych ustaleniach przeanalizowano różne możliwości osiągnięcia tego celu, takie jak dalsze wzmocnienie tradycyjnych polityk spójności, stworzenie scentralizowanego modelu „reforma–inwestycja” lub opracowanie zintegrowanego podejścia łączącego silniejsze polityki spójności ze scentralizowanym modelem „reforma–inwestycja”. Będą to kluczowe elementy do rozpatrzenia przez decydentów UE w ramach debaty na temat wspierania konwergencji społeczno-gospodarczej.
The report contains the following lists of tables and figures.
List of tables
Table 1: Economic, social and institutional indicators used in the convergence analysis
Table 2: Unconditional beta-convergence in the EU, by indicator and time period, 2004–2019
Table 3: Conditional convergence in income inequality, 2004–2008, 2008–2013 and 2013–2019
Table 4: APE on probability of convergence in income inequality
Table 5: Conditional convergence in the AROPE rate, 2005–2008, 2008–2013 and 2013–2019
Table 6: APE on the probability of convergence in the AROPE rate
Table 7: WGI pairwise correlations
Table 8: Unconditional beta-convergence in the NUTS 2 regions, by indicator and period, 2004–2019
Table A1: Income inequality convergence (2004–2008, 2008–2013, 2013–2019)
Table A2: AROPE conditional convergence (2005–2008, 2008–2013, 2013–2019)
Table A3: Performance of four countries in relation to the European Pillar of Social Rights Social Scoreboard 2020
List of figures
Figure 1: Beta-convergence – GDP per capita (PPS), EU27, 2004–2019
Figure 2: Sigma-convergence – GDP per capita (PPS), in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 3: Beta-convergence – adjusted household disposable income per capita (PPS), EU27, 2009–2019
Figure 4: Sigma-convergence – adjusted household disposable income per capita (PPS), in the EU27 and by geographical cluster, 2009–2019
Figure 5: Beta-convergence – income quintile share ratio, EU27, 2004–2019
Figure 6: Sigma-convergence – income quintile share ratio, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 7: Predicted probabilities of convergence in income inequality, by value added in the agricultural sector, in the EU27 and by geographical cluster
Figure 8: Beta-convergence – compensation of employees per hour worked, EU27, 2004–2019
Figure 9: Sigma-convergence – compensation of employees per hour worked, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 10: Beta-convergence – employment rate, EU27, 2004–2019
Figure 11: Sigma-convergence – employment rate, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 12: Beta-convergence – unemployment rate, EU27, 2004–2019
Figure 13: Sigma-convergence – unemployment rate, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 14: Beta-convergence – NEET rate, EU27, 2004–2019
Figure 15: Sigma-convergence – NEET rate, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 16: Beta-convergence – early school-leavers rate, EU27, 2004–2019
Figure 17: Sigma-convergence – early school-leavers rate, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 18: Beta-convergence – AROPE rate, EU27, 2005–2019
Figure 19: Sigma-convergence – AROPE rate, in the EU27 and by geographical cluster, 2005–2019
Figure 20: Predicted probabilities of convergence in the AROPE rate by income inequality levels, in EU27 and by geographical cluster
Figure 21: Beta-convergence – government effectiveness, EU27, 2004–2019
Figure 22: Sigma-convergence – government effectiveness, in the EU27 and by geographical cluster, 2004–2019
Figure 23: Sigma-convergence in quality of governance indicators, 2004–2019
Figure 24: Beta-convergence – GDP per capita, NUTS 2 regions, 2004–2019
Figure 25: GDP per capita in NUTS 2 regions – transition maps and matrix and distribution of classes, 2004–2008
Figure 26: GDP per capita in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2008–2013
Figure 27: GDP per capita in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2013–2019
Figure 28: GDP per capita growth (%) in CEE countries, by region, 2004–2019
Figure 29: Beta-convergence – employment rate, NUTS 2 regions, 2004–2019
Figure 30: Employment rate in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2004–2008
Figure 31: Employment rate in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2008–2013
Figure 32: Employment rate in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2013–2019
Figure 33: Beta-convergence – EQI, NUTS 2 regions, 2010–2019
Figure 34: EQI in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2010–2013
Figure 35: EQI in NUTS 2 regions – transition map and matrix and distribution of classes, 2013–2019
Figure 36: Beta-convergence – GDP per capita, EU27, 2013–2019 and 2013–2021
Figure 37: Sigma-convergence – GDP per capita (€), EU27, 2004–2021
Figure 38: Beta-convergence – employment rate, EU27, 2013–2019 and 2013–2021
Figure 39: Sigma-convergence – employment rate (%), EU27, 2004–2021
Figure 40: Beta-convergence – government effectiveness, EU27, 2013–2019 and 2013–2020
Figure 41: Sigma-convergence – government effectiveness, EU27, 2004–2020
Figure 42: Total number of social reforms in Croatia, Germany, Italy and Spain, by policy area
Figure 43: Breakdown of investment by policy areas in Croatia, Germany, Italy and Spain (% of total RRF funds)
- Number of pages
-
104
- Reference nº
-
EF22016
- ISBN
-
978-92-897-2312-1
- Catalogue nº
-
TJ-07-23-025-EN-N
- DOI
-
10.2806/706661
- Permalink
Cite this publication
Eurofound (2023), EU convergence: Geographical dimension, impact of COVID-19 and the role of policy, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
Related publications
Publication series
